Türkiye’de Lise Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler: Sistematik Derleme

MAKALE

Türkiye’de Lise Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler: Sistematik Derleme

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
23
Yıl
Sayfa Aralığı
74-82
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Bu sistematik derleme ile lise öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörleri ortaya çıkarmak amaçlanmıştır. Walker tarafından 1987 yılında ilk versiyonu (48 maddelik) geliştirilen Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeği (SYBDÖ), 1996 yılında revize edilmiş, SYBDÖ II olarak adlandırılmıştır. Derlemeye Mart-Nisan 2015 tarihinde PubMed, ScienceDirect, CINAHL, EBSCOhost, Medline, Google Akademik ve Ulusal Tez Merkezi veri tabanları kullanılarak ulaşılan makaleler alınmıştır. Tarama Türkçe veri tabanları için “sağlıklı yaşam biçimi davranışları, sağlıklı yaşam biçimi davranışları ölçeği, lise, adölesan, ergen”; yabancı veri tabanları için “healthy life style behavior, healthy life style behaviors scale, Turkey, high school, adolescent” anahtar kelimelerinin çeşitli kombinasyonları kullanılarak yapılmıştır. Seçim ölçütlerine uyan 11 makale çalışmaya alınmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde çalışmaların genel özellikleri, sağlıklı yaşam biçimi ölçeğinin alt boyutlarından alınan puan ortalamaları ve etkileyen faktörlerin dağılımları yapılmıştır. Lise öğrencilerinin SYBDÖ puanlarının genellikle orta düzeyde olduğu bulunmuştur. SYBDÖ I’in toplam puanlarının 113,0±17,0 ile 126,6±20,3 arasında değiştiği; SYBDÖ II’in ise 126,3±18,2 ile 129,5±21,9 arasında olduğu belirlenmiştir. Sosyodemografik özelliklerden; erkek, uzun süre yaşadığı yer köy olan, genel sağlık algısı iyi, anne ve baba eğitimi yüksek, gelir durumu iyi, aile ilişkisi iyi, çekirdek aileye sahip, sosyal güvencesi olan, anne ve babası çalışan, spor yapan, sosyal aktivitelere katılanların sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını olumlu yönde etkilediği bulunmuştur. Sağlığı geliştirme programlarının planlanmasında sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörlerin göz önüne alınarak müdahale programlarının oluşturulmasının önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Sümen, Adem - Öncel, Selma, Türkiye’de Lise Öğrencilerinin Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarını Etkileyen Faktörler: Sistematik Derleme, European Journal of Therapeutics, 23, 2017, 74-82, pdf.