(2 KEZ GİRİLMİŞ) Ergenlerin Düşünme Gereksinimi ve Cinsiyetlerine Göre Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırılması

MAKALE

(2 KEZ GİRİLMİŞ) Ergenlerin Düşünme Gereksinimi ve Cinsiyetlerine Göre Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırılması

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
25
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
1-2
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Problem Durumu: Günümüzde okul kurumunun temel işlevi bireylerin, kültürel, ekonomik ve teknolojik açılardan büyük bir rekabet içinde olan çağın gerisinde kalmasını engellemek ya da en önemlisi, bireylere ve sosyal gruplara, kendilerini, yaşamlarını ve içinde bulundukları koşulları anlama ve dönüştürme aracı olarak sorun çözme, eleştirel düşünme, sorgulama ve yaratıcı düşünme becerilerini kazandırmaktır. Tüm bu becerilerin kazandırılabilmesinin önkoşulu ise kuşkusuz bireyin düşünme gereksinimi duymasını sağlamaktır. Yurt dışında bu konuda yapılan çalışmalara bakıldığında, ülkemizdeki araştırmaların sayıca azlığı dikkati çekmektedir (Gülgöz & Sadowski, 1995; Demirci, 1998; Örsel, 2001). Ülkemizde ergenlerde problem çözme becerisine ilişkin birçok çalışma yapılmasına karşın, problem çözme becerileri ve düşünme gereksinimini birlikte ele alan çalışmalara da rastlanılmamıştır. Bu araştırmada, ergenlerin düşünme gereksinimleri ve cinsiyetlerine göre, algılanan problem çözme becerileri arasında anlamlı bir fark olup olmadığına bakılarak, var olan duruma ilişkin bir fikir edinilmeye çalışılmıştır. Araştırmanın Amacı/Araştırma Sorulan: Bu araştırmanın amacı, ergenlerin düşünme gereksinimi düzeylerine ve cinsiyetlerine göre algılanan problem çözme becerilerinin karşılaştırılmasıdır. Araştırmanın Yöntemi: Araştırma 106'sı kız, 131'1 erkek toplam 237 lise öğrencisi (X=16.05, Ss=.98) üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Gülgöz ve Sadowski (1995) tarafından Türkçe'ye uyarlaması yapılan "Düşünme İhtiyacı Ölçeği (DİÖ)" (Cacioppo & Petty, 1984) ve uyarlaması Tay-lan (1990) ve Şahin, Şahin ve Heppner (1993) tarafından yapılan "Problem Çözme Envanteri (PÇE)" (Heppner & Petersen, 1982) kullanılmıştır. DİÖ bireylerin, düşünmeye eğilimlerini ve bundan hoşlanma düzeylerini ölçmektedir. PÇE ise, bireyin problem çözme becerileri konusunda kendini algılayışını ölçmek amacıyla geliştirilmiştir. PÇE'den alınan yüksek puan problem çözme becerisinin düşük, düşük puan ise yüksek olduğunu göstermektedir. Araştırmada iki yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Bulguları ve Sonuçları: Farklı düşünme gereksinim düzeylerine sahip ergenlerin problem çözme beceri düzeyleri arasında anlamlı fark belirlenmiştir (F<2,236) = 17.79, p<.001). Bu bulguya göre ergenlerin düşünme gereksinimi düzeyleri a-zaldıkça, problem çözme becerileri de azalmaktadır. Ergenlerin kız veya erkek olmalarına göre problem çözme becerilerini arasında anlamlı fark olduğu belirlenmiştir (F(i, 236) 4.34, p<.05). Kızlar kendilerini problem çözme becerileri açısından erkeklerden daha olumlu algılamaktadırlar. Problem çözme becerilerine düşünme gereksinimi düzeyleri ve cinsiyet ortak etkisi açısından bakıldığında anlamlı bir fark olmadığı görülmektedir (F(2,236i = 2.07, p>.05). Öneriler: Araştırma kapsamda elde edilen bulgular ışığında, ortaöğretim kurumlarında açık ve örtük programların birbirini tamamlayacak biçimde düşünme gereksinimi yaratacak ve problem çözme becerilerini geliştirecek etkinliklere yer vermesi önerilmektedir. Anahtar Sözcükler: Düşünme gereksinimi, Problem çözme becerisi algısı, Ergen.

Cenkseven, Fulya - Vural, Ruken Akar, (2 KEZ GİRİLMİŞ) Ergenlerin Düşünme Gereksinimi ve Cinsiyetlerine Göre Problem Çözme Becerilerinin Karşılaştırılması, Eğitim Araştırmaları Dergisi, Ankara, 25, 2006, 1-2, pdf.