Sınıf Örgütünde Yabancılaşma

TEZ

Sınıf Örgütünde Yabancılaşma

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
210738
Sayfa Sayısı
154
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Toplumsal yapının içinde yer alan her örgütte olduğu gibi sınıf örgütünde de yabancılaşma vardır ve tamamen ortadan kaldırılması olanaklı değildir. Önemli olan yaşanılan/hissedilen yabancılaşmanın düzeyidir. Yüksek düzeyde yasanması, sınıf örgütünün işleyişini tehdit etmekte; sağlıklı biçimde işlevini yerine getirmesini engellemektedir. Geçmişte pek çok düşünürün, bilim adamının üzerinde durduğu yabancılaşma olgusu; gerek yapısının karmaşık ve değişken olusu, gerekse her araştırmacının ona yüklediği anlamın farklılık göstermesi gibi nedenlerle ortak bir anlayış çerçevesine yerleştirilememiştir. Dolayısıyla üzerinde konsensus sağlanmış bir yabancılaşma tanımı yoktur. Aynı durum, yabancılaşma olgusunun sınıf örgütü düzleminde ele alınmasında da söz konusudur. Tanım konusunda ortak bir anlayışın geliştirilememesi; sınıf örgütünde yabancılaşma sorunsalının kaynakları, yansımaları ve çözüm önerileri noktalarında bir belirsizlik doğurmuştur. Bütün bunlara, sınıfı belli bir sürede derslerin işlendiği, etrafı duvarlarla çevrili bir yapı olarak ele alan görüsün yanlışlıkları da eklenince sorun daha da büyümektedir. Böyle bir fotoğraf, durumu içinden çıkılmaz, karmaşık bir hâle sokmuştur. Bu araştırma ile bu kaygıları elden geldiğince azaltmak, belirsizlikleri gidermek üzere; sınıf örgütünde yabancılaşma olgusunun tanımı ve kapsamı, nedenleri, yaşanma biçimleri ve nasıl önlenebileceği/azaltılabileceği konularını açıklığa kavuşturmak amaçlanmıştır. Sınıf örgütünde yabancılaşma olgusu, bireysel ve psikolojik bir olgu olmakla beraber aynı zamanda toplumsal bir olgudur. Bu bağlamda sınıf örgütünde yabancılaşma, sınıf yöneticisinin/öğretmenin veya iş görenin/öğrencinin kendi özünden, ürettiklerinden, doğal ve toplumsal çevresinden koparak onların egemenliği altına girmesi; kendini yalnız, zayıf ve çaresiz hissederek sınıftan soyutlanması hâlidir. Yabancılaşma, örgütsel bir yapı olarak sınıfta iç ve dış olmak üzere pek çok faktörden etkilenmektedir. Dış (çevresel) faktörler bürokratik yapı (genel yönetim ve merkez örgütü, eğitim müdürlüğü, okul yönetimi), aile, kitle iletişim araçları ve II akran gruplarıdır. (örgütsel faktörler ise sınıf yönetimi anlayışı, sınıfın fiziksel yeterliği ve çalışma koşulları (sınıfın büyüklüğü, estetik, gürültü, yerleşim düzeni, aydınlatma), bilgi akısı-iletişim, iş bölümü, ekonomik-teknolojik ve kültürel yapıdır. Bütün bu faktörlerin niceliği ve niteliği, sınıf örgütünde yabancılaşmayı ve düzeyini belirlemektedir. Sınıf örgütünde yabancılaşmanın güçsüzlük, anlamsızlık, anomi, yalıtılmışlık ve kendine yabancılaşma olmak üzere beş temel yaşanma biçimi vardır. Bu boyutlar, sınıf örgütü üyelerinin psiko-sosyal özelliklerine göre, her üyede farklılıklar gösterebilmektedir. Bazı boyutlar kimi öğrencilerde yoğun biçimde yaşanırken, kimi öğrencilerde daha alt düzeyde yaşanabilmektedir. Yabancılaşmanın önlenmesine ilişkin literatür incelendiğinde bunun olanaklı olmadığı, ancak hafifletilebileceği vurguları ile karşılaşılmaktadır. Her sınıf örgütünde var olabilecek yabancılaşmanın, ancak azaltılması veya kontrol altına alınması söz konusu olabilir. Bunun için çeşitli yol ve tekniklerle birlikte, sınıf örgütünde yönetim süreci aşamalarının etkili biçimde isletilmesi de bir başka yol olabilir.

Parsıl, Arif Mesut, Sınıf Örgütünde Yabancılaşma , Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007, Yüksek Lisans, pdf.