Ergenlerin Denetim Odaklarına ve Algıladıkları Ebeveyn Çocuk Yetiştirme Tutumuna Göre Karar Verme Biçimlerinin İncelenmesi: Darıca İlçesi Örneği

TEZ

Ergenlerin Denetim Odaklarına ve Algıladıkları Ebeveyn Çocuk Yetiştirme Tutumuna Göre Karar Verme Biçimlerinin İncelenmesi: Darıca İlçesi Örneği

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
250338
Sayfa Sayısı
170
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırma; ergenlerin denetim odakları ve algıladıkları ebeveyn çocuk yetiştirme tutumu ile karar verme davranışları arasındaki ilişkiyi sınamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla katılımcıların denetim odakları, algıladıkları ebeveyn çocuk yetiştirme tutumu ve karar verme davranışları; cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, aile gelir düzeyi, okudukları okul türü ve sınıf düzeyi değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, 2008?2009 öğretim yılı; Kocaeli İli, Darıca İlçesindeki Neşet Yalçın Anadolu Lisesi, Gökşen Mustafa Yücel Lisesi, Deniz Yıldızları Anadolu Teknik Lisesi ve Lafarge Aslan Çimento Anadolu Teknik Lisesi Ortaöğretim Okulları'na devam eden; 811 kız, 644 erkek olmak üzere toplam 1455 lise öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmada ergenlerin denetim odakları Rotter İç-Dış Denetim Odağı Ölçeği, algıladıkları ebeveyn çocuk yetiştirme tutumuna ilişkin veriler ?Ana-Baba Tutum Ölçeği?, ergenlerin karar verme davranışlarına ilişkin veriler ise Ergenlerde Karar Verme Ölçeği / EKVÖ ile toplanmıştır. Ergenlerin cinsiyet, anne-baba eğitim durumu, aile gelir durumu, okudukları okul türü ve sınıf düzeyine ilişkin verilerin toplanması için ise, araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde, Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Tekniği, Bağımsız Grup t testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) tekniklerinden yararlanılmıştır. Varyans analizi sonucunda, farkın kaynağını belirlemek amacıyla Scheffe ve Tamhane testleri kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlar, ergenlerin denetim odakları ile karar verme biçimlerinin alt boyutları arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Denetim Odağı Ölçeği toplam puanları ile öz saygı ve ihtiyatlı seçicilik alt boyutu arasında negatif yönde, umursamazlık, panik ve sorumluluktan kaçma alt boyutu arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler bulunduğu saptanmıştır. Anne-Baba Tutum Ölçeği Alt Boyutları ile Ergenlerde Karar Verme Ölçeği alt boyutları arasında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Bulgulara bakıldığında demokratik anne tutumu puanı yükseldikçe karar vermede öz saygı anlamlı şekilde düşmekte; umursamazlık, panik ve sorumluluktan kaçma alt boyutu puanları da anlamlı şekilde yükselmekte; koruyucu-istekçi anne tutumu puanı yükseldikçe ihtiyatlı seçicilik, umursamazlık, panik ve sorumluluktan kaçma alt boyutu puanları da anlamlı şekilde yükselmekte; otoriter anne tutumu puanı yükseldikçe karar vermede öz saygı ve ihtiyatlı seçicilik puanları anlamlı şekilde yükselmekte; umursamazlık, panik ve sorumluluktan kaçma alt boyutu puanları da anlamlı şekilde düşmekte olduğu görülmüştür. Demokratik baba tutumu puanı yükseldikçe karar vermede öz saygı puanları anlamlı şekilde düşmekte; ihtiyatlı seçicilik umursamazlık, panik ve sorumluluktan kaçma alt boyutu puanları da anlamlı şekilde yükselmekte, koruyucu-istekçi baba tutumu puanı yükseldikçe karar vermede umursamazlık ve sorumluluktan kaçma alt boyutu puanları da anlamlı şekilde yükselmekte, otoriter baba tutumu puanı yükseldikçe karar vermede öz saygı ve ihtiyatlı seçicilik puanları anlamlı şekilde yükselmekte, umursamazlık, panik ve sorumluluktan kaçma alt boyutu puanları da anlamlı şekilde düşmekte olduğu görülmüştür. Denetim Odağı Ölçeği toplam puanlarının cinsiyet, anne eğitim durumu, baba eğitim durumu ve algılanan gelir düzeyi değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği görülmüştür. EKVÖ karar vermede öz saygı alt boyutu puanlarının cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermediği ancak ihtiyatlı seçicilik boyutunda kız öğrencilerin lehine, umursamazlık ve sorumluluktan kaçma boyutunda erkek öğrencilerin lehine, panik boyutunda kız öğrencilerin lehine fark bulunmuştur. EKVÖ karar vermede öz saygı, umursamazlık ve sorumluluktan kaçma alt boyutlarında anne eğitim düzeyi değişkenine göre farklılık bulunmuştur. EKVÖ öz saygı alt boyutu puanında baba eğitim durumu değişkenine; ilkokul mezunu olan grupla babası lise mezunu olan grup arasında babası lise mezunu olan grup lehine fark bulunmuştur. EKVÖ alt boyutlarına algılanan gelir düzeyi, okudukları okul türü ve sınıf düzeyine göre anlamlı farklılık görülmüştür.

Özel, Melek, Ergenlerin Denetim Odaklarına ve Algıladıkları Ebeveyn Çocuk Yetiştirme Tutumuna Göre Karar Verme Biçimlerinin İncelenmesi: Darıca İlçesi Örneği , Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009, Yüksek Lisans, pdf.