Duygusal İfade Eğitimi Programının Üniversite Ögrencilerinin Aleksitimi ve Yalnızlık Düzeylerine Etkisi

TEZ

Duygusal İfade Eğitimi Programının Üniversite Ögrencilerinin Aleksitimi ve Yalnızlık Düzeylerine Etkisi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
126315
Sayfa Sayısı
278
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada, duygusal ifade eğitimi programının üniversite öğrencilerin aleksitimi ve yalnızlık düzeylerine etkisi incelenmiştir. 2001-2002 öğretim yılında Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi 3. sınıfında okuyan öğrenciler bu araştırmanın kapsamını oluşturmaktadır. Araştırma Okul Öncesi Öğretmenliği, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Zihinsel Engelliler Öğretmenliği Sınıf Öğretmenliği, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Öğretmenliği programlarının 3. sınıflarında öğrenim gören; aleksitimi ve yalnızlık düzeyleri yüksek olan öğrenciler arasından yansız olarak seçilmiş 30 denekle gerçekleştirilmiştir. Bu araştırmada öntest-sontest kontrol gruplu (split plot) deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmada 15 kişilik deney grubun yanı sıra, Howthome etkisini kontrol etmek amacıyla 15 denekli plasebo kontrol grubu oluşturulmuştur. Bu grupla aleksitimi ve yalnızlıkla ilişkisiz 3 oturumluk etkinlik gerçekleştirilmiştir. Araştırmacı tarafından aleksitimik bireylere yönelik olarak geliştirilen "duygusal ifade eğitimi grup programı" ağırlıklı olarak bilişsel davranışçı merkezli olup etkileşime dayalı sağaltım (iyileştirme), eğitici ve destekleyici öğeler içeren yaşantıya yönelik drama ve oyunlara yer verilerek hazırlanmış bir paket programıdır. Araştırmanın temel amacı hazırlanan duygusal ifade eğitimi programının öğrencilerin aleksitimi ve yalnızlık düzeylerini azaltmada etkili olup olmadığını test etmektir. Bu nedenle araştırmanın bağımsız değişkeni deney grubuna uygulanan eğitim programıdır: Bağımlı değişkeni ise öğrencilerin aleksitimi ve yalnızlık düzeyleridir. Araştırma sürecinde deneysel işlem olarak uygulanan duygusal ifade eğitimi programı; 11 oturumluk olup oturumları her hafta 2 saat kadar sürmüştür. Öntest ve sontest olarak üyelere aleksitimik düzeyleri ölçmek için Toranto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ) ve yalnızlık düzeylerini ölçmek için ise UÇLA Yalnızlık Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonunda öntest-sontest kontrol gruplu (2x2'lik) deneysel desenler için etkili bir yöntem olan kovaryans analizi (ANCOVA) uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, öntest aleksitimi ve yalnızlık puanlarına göre deney ve kontrol gruplarının sontest aleksitimi (TAÖ) ve yalnızlık (UCI_A) puanları arasında denemelere bağlı olarak.001 düzeyinde anlamlı farklılık olduğu anlaşılmıştır. [F(1-27)=30.69, P<001 ve F (1-27)= 15.607, P<001]. Yani yapılan deneysel işleme bağlı olarak deney grubundaki öğrencilerin aleksitimi ve yalnızlık puanları kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde daha çok azalmıştır. Ayrıca araştırmacı tarafından hazırlanan duygusal ifade eğitimi programının etkisinin uzun süreli (zaman etkisinden bağımsız) olup olmadığını test etmek amacıyla 4,5 ay sonra izleme ölçümleri yapılarak t-testi uygulanmıştır. Analiz sonucunda hem deney grubunun aleksitimi (TAÖ) ve UÇLA yalnızlık sontest ve izleme testi puanları arasında, hem de kontrol grubunun aleksitimi (TAÖ) ve UÇLA yalnızlık sontest puanları ile izleme testi puanları arasında anlamlı bir farklılık olmadığı saptanmıştır. Sonuç olarak uygulanan "Duygusal İfade Eğitimi Grup Programı'nın öğrencilerin aleksitimi ve yalnızlık düzeylerini azaltmada etkili olduğu ve bu etkinin uzun süreli olduğu anlaşılmıştır. Elde edilen tüm bu bulgular bilimsel kaynaklar ışığında yorumlanarak tartışılmış ve bazı öneriler yapılmıştır.

Koçak, Recep, Duygusal İfade Eğitimi Programının Üniversite Ögrencilerinin Aleksitimi ve Yalnızlık Düzeylerine Etkisi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2003, Doktora, pdf.