Lise Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Arama Tutumlarını Etkileyen Etmenler

TEZ

Lise Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Arama Tutumlarını Etkileyen Etmenler

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
229406
Sayfa Sayısı
112
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada lise öğrencilerinin psikolojik yardım arama tutumlarının alt boyutlarından olan "kişiler arası açıklık", "zorlanma", "psikolojik danışmaya olan inanç" ve "ihtiyaç hissetme" düzeyleri; sınıf düzeyleri, cinsiyet, algılanan sosyoekonomik düzey, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi, psikolojik danışma ve rehberlik servisinden yararlanma durumu, psikolojik danışma ve rehberlik servisinin çalışmalarını etkili bulma durumu, ailede başka birinin psikolojik yardım alma durumu, yaşamın çoğunun geçirildiği yerleşim birimi, psikolojik bir yardım alma durumu değişkenleri açısından incelenmiştir. Araştırma 2005-2006 eğitim ve öğretim yılında Ankara İlinde bulunan farklı liselerden seçkisiz olarak alınan öğrenciler üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya altı farklı liseden lise bir, iki ve üçüncü sınıflarda bulunan toplam 939 öğrenci katılmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, araştırmanın bağımlı değişkeni olan psikolojik yardım aramaya yönelik tutumları belirlemek için Özbay (1997), tarafından geliştirilen Psikolojik Yardım Arama Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkenleri için araştırmacı tarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Verilerin parametrik varsayımları yerine getirdiğinin anlaşılması sonucunda, bağımsız gruplar için Çok Yönlü Varyans Analizi (ÇYVA) (ANOVA) (Winer, 1971) ile sınanmıştır. Gruplar arası farkların analizinde post hoc test olarak Tukey HDS kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar aşağıdaki şekilde özetlenebilir: Kişilerarası açıklık düzeylerine göre bakıldığında, Psikolojik Danışma ve Rehberlik (PDR) servislerini etkili bulan öğrencilerin kişilerarası açıklık düzeyleri daha yüksek iken, PDR servislerini etkili bulmayan öğrencilerin kişiler arası açıklık düzeylerinin daha düşük olduğu saptanmıştır. Kişiler arası açıklık düzeyleri ve yerleşim birimleri açısından bakıldığında yaşamını büyük şehirde geçirenlerin kişiler arası açıklık düzeyi daha yüksek bulunmuştur. Daha önceden psikolojik yardım alma ile kişiler arası açıklık açısından bakıldığında psikolojik yardım alan öğrencilerin kişiler arası açıklık düzeylerinin daha düşük olduğu sonucuna varılmıştır. Psikolojik yardım aramada zorlanma düzeylerine göre bakıldığında; psikolojik yardım arama konusunda kızlara oranla erkeklerin daha fazla zorlanma yaşadıkları bulunmuştur. Baba eğitim düzeyi ile zorlanma ele alındığında baba eğitimi yükseldikçe öğrencilerin yardım aramada daha az zorlandıkları sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin ailelerinden bir bireyin psikolojik yardım alması ile bu öğrencilerin psikolojik yardım istemede zorlanmalarına göre ailesinden bir bireyin psikolojik yardım alan öğrencilerin okul PDR servisinden yardım talep ederken daha az zorlandıkları belirlenmiştir. Psikolojik danışmaya olan inanç düzeylerine göre bakıldığında; sınıf düzeyi arttıkça danışmaya olan inancın da düştüğü bulunmuştur. Psikolojik danışmaya olan inanç ve cinsiyet değişkenlerine bakıldığında kız öğrencilerin danışmaya olan inancının daha fazla olduğu saptanmıştır. Öğrencilerin kendi ailelerinden bir kişinin psikolojik yardım alıp almaması ile öğrencilerin danışmaya olan inancı arasındaki ilişkiye bakıldığında ailesinden bir bireyin psikolojik yardım alması bu öğrencilerin psikolojik danışmaya olan inançlarını olumlu yönde etkilediği sonucuna varılmıştır. Psikolojik yardım almış olma ve olmama ile danışmaya olan inanç arasındaki ilişkiye bakıldığında psikolojik yardım almış olan lise öğrencilerinin okul psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinden yararlanma ve bu hizmetlerin yararına inanma düzeyleri daha yüksek olarak bulunmuştur. Psikolojik yardıma ihtiyaç hissetme düzeylerine bakıldığında; okul PDR servisini etkili bulmayan öğrencilerin etkili bulanlara göre psikolojik yardıma daha çok ihtiyaç hissettikleri saptanmıştır. Yerleşim birimlerine göre yaşamının büyük çoğunluğunu kasabada geçirmiş olan öğrencilerin yaşamının büyük çoğunluğunu büyük şehir ve küçük şehirde geçirmiş olan öğrencilere göre psikolojik yardım konusunda daha çok ihtiyaç hissettikleri saptanmıştır. Araştırma sonuçları literatür çerçevesinde yorumlanarak tartışılmış ve önerilerde bulunulmuştur.

Kırımlı, Fatma, Lise Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Arama Tutumlarını Etkileyen Etmenler , Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2007, Yüksek Lisans, pdf.