Lisansüstü Eğitim Hedeflerini Gerçekleştirmede Öğrenci Öğretim Üyesi Etkileşimi: Bir Disiplinin Farklı Üniversitelerde ve Farklı Disiplinlerin Bir Üniversitedeki Durumu

MAKALE

Lisansüstü Eğitim Hedeflerini Gerçekleştirmede Öğrenci Öğretim Üyesi Etkileşimi: Bir Disiplinin Farklı Üniversitelerde ve Farklı Disiplinlerin Bir Üniversitedeki Durumu

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
1-51
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Lisansüstü eğitime olan talep ve bu eğitimin topluma faydalı olması konusundaki beklentiler gün geçtikçe artmaktadır. Bu eğitim sürecinden öğrencilerden alanları ile ilgili özgün bilimsel araştırma yapma ve öğretmeyi öğrenme becerileri geliştirmelerinin yanı sıra, akademik kültür, sorumluluk ve etik değerleri benimseme, özelliklerini de edinmeleri beklenmektedir. Literatürde bu sürecin verimliliğinin artmasındaki en önemli etkein öğrenci ve öğretim üyesi arasındaki etkileşimin biçimi ve niteliği olduğu belirtilmektedir. Ülkemizde son yıllarda lisansüstü eğitimin ürünleri sorgulanmaya başlamakla birlikte, ürünün nasıl bir süreçte oluştuğu; öğrenci ve öğretim üyesi etkileşiminin ürün üzerine etkileri konusunda yeterli bilgi bulunmamaktadır. Bu doğrultuda bu çalışmanın amaçları (1) Lisansüstü eğitimin hedefleri öğretim üyesi ve öğrenciler tarafından nasıl algılanır? (2) Lisansüstü eğitimin araştırma, öğretmeyi öğrenme, akademik kültür, sorumluluk ve etik değerleri benimseme ile ilgili hedeflerinin gerçekleştirilmesinde öğrenci ve öğretim üyesi etkileşimi nasıl oluşur? (3) Öğrenci ve öğretim üyesi etkileşiminde çevre ve süreç ile ilgili faktörler, araştırma, öğretmeyi öğrenme, akademik kültür ve etikle değerleri benimseme ile ilgili becerilerin gelişimini nasıl etkiler? sorularını bir akademik disiplinin değişik üniversitelerdeki ve farklı akademik disiplinlerin bir üniversite içindeki durumunu ele alarak incelemekti. Çalışma beden eğitimi ve spor alanında lisansüstü eğitim veren altı üniversiteden seçilmiş örneklem üzerinden yapıldı. Bu altı üniversiteden birinin değişik fakültelerinden seçilen birer bölüm de benzer şekilde incelendi. Her üniversite veya bölümden üçer öğretim üyesi ve bunlarla çalışan ikişer lisansüstü öğrenci seçkisiz örnekleme yolu ile seçildi. Çalışmaya katılmaya gönüllü olan ve onay veren 27 öğretim üyesi ve 40 lisansüstü öğrencisi ile yarı yapılandırılmış görüşmeler yapıldı. Bölümler ile ilgili ulaşabilen yönetmelik ve stratejik planlar da incelendi. Görüşme kayıtları ve yazılı belge bulguları, araştırma, öğretmeyi öğrenme, akademik kültür-etik ve sorumluluk ana temaları altında, öğrenci öğretim üyesi etkileşim örüntüleri boyutlarında kodlama yapılarak analiz edildi. Güvenilirliği sağlamak için veri çeşitleme yöntemi ve katılımcı onayı yöntemleri kullanıldı. Öğretim üyesi ve öğrenci görüşmelerinden elde edilen bulgular, lisansüstü düzeyde hazırlanan eğitim ortamının temelde alan bilgisi ve araştırma becerilerini geliştirmeye odaklı olduğunu gösterdi. Bulgular, lisansüstü eğitimde öğrencilerin öğretme, sunum, kendini ifade etme, akademik, etik, sorumluluklar entelektüel birikim ve beklenen diğer duyuşsal özelliklerin gelişimi için sistemli ve planlı bir süreç içinde tutulmadığını gösterdi. Bu özelliklerin, süreç içinde deneyimlere bağlı olarak kendiliğinden gelişeceğinin varsayıldığı belirlendi. Sonuç olarak, lisansüstü eğitimde hazırlanan öğretim ortamının ve bunu olumsuz olarak etkileyen ortam ve süreç ile ilgili faktörlerin gözden geçirilmesi gerekmektedir.

İnce, Levent - Korkusuz, Feza, Lisansüstü Eğitim Hedeflerini Gerçekleştirmede Öğrenci Öğretim Üyesi Etkileşimi: Bir Disiplinin Farklı Üniversitelerde ve Farklı Disiplinlerin Bir Üniversitedeki Durumu, TÜBİTAK, Ankara, 2006, 1-51, pdf.