Yüksek Riskli Sınav Kaygısının Azaltılmasında Sistematik Duyarsızlaştırma ile Bilişsel Yeniden Yapılandırmanın Etkililiğinin Karşılaştırılması

MAKALE

Yüksek Riskli Sınav Kaygısının Azaltılmasında Sistematik Duyarsızlaştırma ile Bilişsel Yeniden Yapılandırmanın Etkililiğinin Karşılaştırılması

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
1
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
9-17
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Amaç: Bu çalışmada yüksek riskli sınav kaygısının azaltılmasında davranışçı terapiyle (sistematik duyarsızlaştırma) bilişsel terapinin (bilişsel yeniden yapılandırma) etkinliğinin karşılaştırılması amaçlanmıştır. Özellikle bilişsel terapinin kaygının bilişsel belirtilerini azaltmada davranışçı terapiden üstün olup olmadığı; davranışçı terapinin kaygının fizyolojik belirtilerini azaltmada bilişsel terapiden üstün olup olmadığı hipotezi test edilmiştir.Yöntem: Üniversiteye giriş sınavında sınav kaygısından sıkıntı çeken 16-22 yaşları arasında (Ortalama=18.3) lise son sınıf öğrencisi ve lise mezunu toplam 50 öğrenci (36 kız, 14 erkek) davranışçı ve bilişsel terapi gruplarına seçkisiz olarak atanmıştır. Her gruptaki katılımcılar grup biçiminde, yapılandırılmış, aynı terapist tarafından yürütülen 9 seans almışlardır. Terapi sürecinde her katılımcının anksiyete, depresyon düzeyleri, psikiyatrik belirtileri ve fonksiyonel olmayan düşünceleri ölçülmüştür. Bulgular: İstatistiksel analizler her iki terapi grubunda da sonuç ölçüm puanlarında anlamlı azalma göstermiştir. Fonksiyonel Olmayan Düşünceler Ölçeği’yle ölçülen anksiyetenin bilişsel belirtilerinde ve Beck Anksiyete Ölçeği’yle değerlendirilen fizyolojik belirtilerin azaltılmasın-da gruplar arasında anlamlı farklılıklar saptanmamıştır. Çalışmada her iki terapinin sınav kaygısının yanı sıra öğrencilerin durumluk ve sürekli anksiyetelerinde (Durumluk ve Sürekli Anksiyete Ölçeği), depresif belirti düzeylerinde (Beck Depresyon Ölçeği)ve genel psikiyatrik belirtilerinde de (Belirti Tarama Listesi)istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olumlu değişmeler sağladıkları görülmüştür.Sonuç: Davranışçı ve bilişsel terapilerin sınav kaygısının fizyolojik ve bilişsel bilişenlerini tedavi etmede eşit olarak etkili olduğu görülmüştür.

Can, Pınar Başpınar - Dereboy, Çiğdem - Eskin, Mehmet, Yüksek Riskli Sınav Kaygısının Azaltılmasında Sistematik Duyarsızlaştırma ile Bilişsel Yeniden Yapılandırmanın Etkililiğinin Karşılaştırılması, Türk Psikiyatri Dergisi, Ankara, 1, 2012, 9-17, pdf.