Zorba, Kurban ve Olumlu Özellikler Taşıyan Ergenlerin Aile Özelliklerinin İncelenmesi

MAKALE

Zorba, Kurban ve Olumlu Özellikler Taşıyan Ergenlerin Aile Özelliklerinin İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
3
Yıl
Sayfa Aralığı
805-832
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Bu araştırmada zorba, kurban ve olumlu özeliklere sahip ergenlerin aile özelliklerinin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Araştırma, Adana ilinin merkez ilçelerinde yer alan üç ilköğretim okulunda; altıncı, yedinci ve sekizinci sınıflara devam eden öğrenciler üzerinde yapılmıştır. Araştırmada zorba, kurban ve olumlu özellikler taşıyan öğrencilerin akran tercihlerine dayalı olarak belirlenmesi amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan "Kimdir Bu?" formu kullanılmıştır. Bu form 1713 öğrenciye uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar doğrultusunda 118'i zorba, 81'i kurban ve 74'ü ise olumlu özelliklere sahip toplam 273 öğrenci belirlenmiştir. Bu öğrencilere Epstein, Baldwin ve Bishop (1983) tarafından aile fonksiyonlarını ölçmek amacı ile geliştirilen ve Bulut (1990) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan "Aile Değerlendirme Ölçeği" uygulanmıştır. Uygulama sonucunda elde edilen veriler, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve lojistik regresyon analizi ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda zorba ve kurban öğrencilerin, olumlu özelliklere sahip öğrencilere göre ailelerini "problem çözme", "iletişim", "roller", "duygusal tepki verebilme", "ilgi gösterme", "davranış kontrolü" ve "genel fonksiyonlar" alt boyutlarında daha olumsuz algıladıkları belirlenmiştir. Aile Değerlendirme Ölçeği'nin boyutlarının tamamının zorba olmayı % 70,3, kurban olmayı ise % 68,4 oranında başarı ile sınıfl andırdığı saptanmıştır. Özellikle Aile Değerlendirme Ölçeği'nin "problem çözme", "iletişim" ve "roller"e bağlı alt boyutlarının zorbalığı açıklamada anlamlı katkıları olduğu belirlenmiştir. Kurban olmayı ise "iletişim", "roller", "davranış kontrolü" ve "genel fonksiyonlar" alt boyutlarının anlamlı açıkladığı görülmüştür.

Önder, Fulya Cenkseven - Yurtal, Filiz, Zorba, Kurban ve Olumlu Özellikler Taşıyan Ergenlerin Aile Özelliklerinin İncelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3, 2008, 805-832, pdf.