Bir Grup Süreci Olarak Akran Zorbalığı: Katılımcı Rollerinin Cinsiyet Ve Sosyal Statü Açısından İncelenmesi

MAKALE

Bir Grup Süreci Olarak Akran Zorbalığı: Katılımcı Rollerinin Cinsiyet Ve Sosyal Statü Açısından İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
75
Yıl
Sayfa Aralığı
14-17
Kategori
Makale Özeti
Akran zorbalığının bir grup süreci olduğu görüşünden hareketle geliştirilen katılımcı rolü yaklaşımının Türkiye örneklemi üzerinde sınanmasıdır. Bu bağlamda ergenlerin zorbalık sürecine katılma biçimleri ve bu süreçte kendi rollerinin ne ölçüde farkında oldukları incelenmiş ve ayrıca bu rollerin cinsiyet ve sosyal statü açısından farklılaşıp farklılaşmadığına bakılmıştır. Araştırmaya, Ankara’da 11 farklı ilköğretim okulunda 6,ve 8. sınıflarda okuyan 384’ ü kız ve 390’ ı erkek toplam 774 öğrenci katılmıştır. Sonuçlar, ergenlerin %11.5’i zor- ba, %10.9’ u yardımcı-destekleyici, %21.1’i savunucu, %20.9’ u izleyici ve %9.7’si kurban olmak üzere toplam 74’ünün katılımcı rollerinden birine girdiğini göstermiştir. Kendi bildirimleri ve akranlarının bildirimleri arasındaki ilişkiler incelendiğinde, ergenlerin, zorbalık durumunda kendi rollerinin farkında oldukları, ancak zorba ve yardımcı-destekleyici olarak davranma eğilimlerini gerçekte olduğundan daha düşük, savunucu ve izleyici olarak davranma eğilimlerini ise daha yüksek değerlendirdikleri görülmüştür. Bunun yanı sıra, erkeklerin zorbalık sürecine kızlardan daha etkin katıldığı; erkeklerin daha fazla zorba, yardımcı-destekleyici ve kurban, kızların ise savunucu ve izleyici rollerinden birine girdiği görülmüştür. Sosyal statü açısından bulgular, kurban grubundaki ergenlerin akranları arasında en az kabul edilen ve en fazla reddedilen (zorba ve yardımcı-destekleyicilerden farklılaşmamakla birlikte) grubu oluşturduğunu ortaya koymuştur. Ek olarak kurbanlar, sosyal statü grupları içerisinde (popüler, reddedilmiş, ihmal edilmiş, tartışmalı ve ortalama) en fazla reddedilmiş statüde yer almışlardır.

Topçu, Aysun Ergül - Dönmez, Ali, Bir Grup Süreci Olarak Akran Zorbalığı: Katılımcı Rollerinin Cinsiyet Ve Sosyal Statü Açısından İncelenmesi, Türk Psikoloji Dergisi, 75, 2015, 14-17, .