Liseli Ergenlerde Kişilik ve Sosyal Desteğin Yanlızlığa Olan Etkisinin İncelenmesi

TEZ

Liseli Ergenlerde Kişilik ve Sosyal Desteğin Yanlızlığa Olan Etkisinin İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
191703
Sayfa Sayısı
155
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Son yıllarda ilerleyen teknolojik gelişmeler, insanoğlunu çeşitli şekillerde etkilemektedir. Bu etkilerden bir kısmı, insan hayatını kolaylaştırmakta ve olumlu bir biçimde etkilemektedir. Ancak, teknolojik gelişmelerin insanlara yaşattığı bazı olumsuz duygular da vardır. Yalnızlık, belki de son zamanlarda, insan hayatını en çok etkileyen duygulardan birisidir. İnsanoğlunun gelişim süreci boyunca yaşadığı en hassas gelişim evrelerinden birisinin de ergenlik dönemi olduğu bilinmektedir. Ergenlik dönemi yalnızlık duygusunun sıklıkla yaşandığı bir dönemdir. Ergenlik döneminde yaşanan yalnızlığın konu alındığı çok fazla araştırma yoktur. Bu sebeple, bu araştırmada, liseli ergenlerde kişilik ve sosyal desteğin yalnızlığa olan etkisi incelenmiştir. Araştırmanın evrenini İstanbul ili Anadolu yakasında bulunan Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı resmi ve özel orta öğretim kurumlarında öğrenim görmekte olan öğrenciler oluşturmaktadır. Çalışma grubunu da; İstanbul ili Anadolu yakasında bulunan 2005-2006 Eğitim-Öğretim yılında öğrenim görmekte olan 219'u kız 95'i erkek olmak üzere toplam 314 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında veri toplamak amacıyla; araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, UCLA Yalnızlık Ölçeği, Aileden ve Arkadaşlardan Algılanan Sosyal Destek Ölçeği ve Sıfat Tarama Listesi (ACL)kullanılmıştır. Elde edilen verilerin istatistiksel analizleri SPSS for Windows 13.00 versiyonu kullanılarak yapılmıştır.. Araştırmada veri türlerine göre; ilişkisiz grup t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA), Kruskall Wallis testi kullanılmıştır. ANOVA ve Kruskall Walliste anlamlı fark çıktığında ikili gruplar arasındaki farklılığı saptamak üzere tamamlayıcı hesaplardan Scheffe testi, Benferonni Düzeltmeli Mann Whitney U testi kullanılmıştır. İstatistiklerin manidarlıkları en az .05 olarak çift yönlü sınanmıştır. Elde edilen bulgular; Yalnızlık, bağımsız değişkenlere göre incelenmiştir. Cinsiyet, okul türü, anne çalışma durumu değişkenlerine göre yalnızlık özelliği anlamlı bir biçimde farklılaşmamıştır. Anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi, kardeş sayısı, anne- baba birliktelik durumu, algılanan gelir durumu, algılanan anne tutumu, algılanan bana tutumu, insan ilişkilerini algılama biçimi,yalnızlık kavramı ile ilgili kendini değerlendirme biçimine göre yalnızlık özelliği farklılaşmıştır. Yalnızlık ölçeği ile sıfat tarama listesi (ACL) arasındaki ilişkinin incelenmesi sonucunda; ACL alt boyutlarından, başarma, başatlık, sebat, düzen, duyguları anlama, şefkat gösterme, yakınlık, karşı cinse ilgi, gösteriş, ilgi gösterme, kendini suçlama, otokontrol, özgüven, kişisel uyum, ideal benlik, askeri liderlik ve erkeksi özellikler ile yalnızlık arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yalnızlık Ölçeği ile Aileden Algılanan Sosyal Destek Ölçeği arasındaki ilişkinin incelenmesi sonucunda; Aileden Algılanan Sosyal Destek Ölçeği alt boyutlarından, benlik saygısı ile ilgili duygusal destek, duygusal desteğe güvenme, bilgisel destek, araçsal destek aile yalnızlık arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bununla beraber Aileden Algılanan Sosyal Destek Ölçeği alt boyutlarından, duygusal desteğe ihtiyaç duyma ve aktif duygusal destek ile yalnızlık arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Aileden algılanan toplam sosyal destek ile yalnızlık arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Yalnızlık Ölçeği ile Arkadaşlardan Algılanan Sosyal Destek Ölçeği arasındaki ilişkinin incelenmesi sonucunda; Arkadaşlardan Algılanan Sosyal Destek Ölçeği alt boyutlarından, duygusal desteğe ihtiyaç duyma ile yalnızlık arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bununla beraber Arkadaşlardan Algılanan Sosyal Destek Ölçeği alt boyutlarından, benlik saygısı ile ilgili duygusal destek, bilgisel destek, duygusal destekte yakınlık ve kabul, aktif duygusal destek, duygusal desteğe güvenme ile yalnızlık arasında anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Arkadaşlardan algılanan toplam sosyal destek ile yalnızlık arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Algılanan aile desteği, algılanan arkadaş desteği ve ACL kişilik testinin yalnızlık puanlarını yordaması için yapılan regresyon analizinde, yalnızlık puanlarının toplam varyansının %15,6'sının algılanan aile desteği, algılanan arkadaş desteği ve ACL Kişilik testi tarafından karşılandığı anlaşılmıştır.

Köse, Esra, Liseli Ergenlerde Kişilik ve Sosyal Desteğin Yanlızlığa Olan Etkisinin İncelenmesi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2006, Yüksek Lisans, pdf.