Kimyasal Madde Bağımlılığı: Türk Gençleri İçin Risk Faktörleri

MAKALE

Kimyasal Madde Bağımlılığı: Türk Gençleri İçin Risk Faktörleri

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
1
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
5-14
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
Kimyasal madde kullanımı gelişmiş ve Türkiye'nin da dahil olduğu gelişmekte olan ülkelerde artarak devam etmektedir. Bu büyüme kalkınma, globalleşme ve gençlik kültürü gibi güçleri de içeren pek çok faktörle ilişkilidir. Belirli toplumsal gruplarda gençlik kimyasal madde kullanımı risk faktörlerini tespit etme, engelleyici ve girişimsel stratejilerin geliştirilmesinde önemli bir yaklaşımdır. İstanbul'daki liselere kayıtlı 14-18 yaş grubundaki 31.272 gencin katıldığı, çeşitli kimyasal maddeler ve nüfus, sosyoekonomik, kültürel, psikopatolojik ve psiko sosyal risk faktörler hakkında bilgi içeren bir anketin verilerini analiz ettik. Avrupa Okul Anket Projesi (ESPAD), Avrupa'da Gençlik (YİE), ve ABD'de ki Geleceğin İzlenmesi ve Ulusal Hane halkı anketlerindekilere benzer sorular içeren bir anket uygulandı. Aşağıdaki her maddenin yaşam boyu kullanım risk faktörleri profillerini çıkarmak için ikili regresyon analizlerini kullandık.Tütün, alkol, esrar, diğer yasa dışı uyuşturucular, ve çoklu (iki veya daha fazla) yasa dışı uyuşturucu kullanımı. Bu farklı madde kategorileri için istatistiksel olarak önemli risk profillerini belirledik. Bütün farklı risk faktör kategorileri geçit maddelerinin (tütün, alkol, esrar ve diğer uyuşturucular) kullanımına değişik derecelerde katkıda bulunurken, diğer uyuşturucu maddelerin çoklu kullanımı daha dar bir psikopatolojik (intihar, asabiyet ve anti sosyal problemler) ve psiko sosyal (ailede madde kullanımı ve akran etkisi) değişkenler dizisi ile ilişkili bulundu. Sonuç: Bulduğumuz risk profilleri farklı topluluklarda bulunan risk profilleri ile bazı ortak özellikleri paylaşmaktadır. Ancak, Türk gençlerinin bu özgün risk profilleri büyüyen kimyasal madde kullanım ve kötüye kullanım problemlerine yönelik primer ve sekonder engelleyici girişimler geliştirilmesinde yararlı olabilir. Türkiye'yi de içeren yükselen ülkelerin gençleri arasında, madde kullanımı zaman eğilimleri ve risk faktörlerine odaklanan kesitsel ve uzunlamasına çalışmalara ihtiyaç vardır.

Pumariega, Andres J. - Burakgazi, Hatice - Ünlü, Ali - Prajapati, Parna - Dalkılıç, Alican, Kimyasal Madde Bağımlılığı: Türk Gençleri İçin Risk Faktörleri, Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, İstanbul, 1, 2014, 5-14, pdf.