Erken Ergenlerde Okul, Aile ve Demografik Değişkenlere Göre Akran Zorbalığının İncelenmesi

TEZ

Erken Ergenlerde Okul, Aile ve Demografik Değişkenlere Göre Akran Zorbalığının İncelenmesi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
394827
Sayfa Sayısı
96
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bireyin çok yönlü olarak sağlıklı gelişimi açısından anne baba ile olan ilişkisinin kalitesi oldukça önemlidir. Yapılan birçok araştırmada görülmüştür ki bakım veren kişilerle olumlu ilişkiler kurulmadığı durumlarda çocuklar çeşitli psikolojik problemler yaşayabilmekte, saldırgan ve/veya bağımlı davranışlar sergileyebilmektedirler. Bu araştırmada, ilköğretime devam eden 9-14 yaş aralığındaki çocukların babalarından algıladıkları kabul veya red ile akran zorbalığı gösterme ve/veya akran zorbalığına maruz kalma durumlarının yaş, cinsiyet, anne-babanın birliktelik durumu, ailenin ekonomik düzeyi, şiddet görme, şiddete tanık olma durumları, okulu sevme ve okula devam etme durumları gibi bazı demografik ve sosyo-ekonomik değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini İstanbul'da ilköğretim 4,5,6,7 ve 8. Sınıfa devam eden 550 çocuk oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Rohner tarafından geliştirilen ve Anjel ve Erkman (2004) tarafından uyarlanan Ebeveyn Kabul Red Kontrol Ölçeği (Baba Formu), Mynard ve Joseph tarafından geliştirilen ve Gültekin (2003) tarafından uyarlanan Akran Zorbalığını Belirleme Ölçeği ve araştırmacının hazırladığı Kişisel Bilgi Formu kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen veriler Pearson Momentler Çarpımı Korelasyonu, ANOVA, bağımsız gruplar t-testi ve tamamlayıcı post-hoc testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda akran zorbalığına maruz kalmanın algılanan baba kabulünün düşmanlık, kayıtsızlık, ayrışmamış red, soğukluk ve kontrol alt boyutları ile pozitif yönde, sıcaklık boyutu ile de negatif yönde ilişkili olduğu; Akran zorbalığı göstermenin de algılanan baba kabulünün düşmanlık, kayıtsızlık, ayrışmamış red ve soğukluk boyutları pozitif yönde, sıcaklık alt boyutu ile de negatif yönde ilişkili olduğu bulunmuştur. Bireylerin akran zorbalığı gösterme ve akran zorbalığına maruz kalma durumlarının sınıf düzeylerine göre anlamlı olarak farklılaştığı, bu farkında dört ve beşinci sınıf düzeylerinin ortalamalarından kaynaklandığı belirlenmiştir. Cinsiyet açısından akran zorbalığına maruz kalmada kız ve erkek öğrenciler arasında anlamlı bir farklılık gözlenmezken, zorbalık davranışları göstermenin erkekler arasında kızlardan daha yaygın olduğu bulunmuştur. Hem akran zorbalığı gösterme hem de akran zorbalığına maruz kalmada okulu sevmeyen öğrencilerin oranı diğerlerinden daha fazladır. Okula düzenli devam etmeyen öğrencilerin daha fazla zorbalık davranışları sergiledikleri görülürken akran zorbalığına maruz kalma ile okula düzenli devam etme arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Hem aile içinde şiddete tanık olma hem de aile içinde şiddete maruz kalma ile akran zorbalığına karışma durumları anlamlı düzeyde ilişkili bulunmuştur. Aile içinde şiddete tanık olan ve maruz kalan çocuklar hem daha faza akran zorbalığı göstermekte hem de daha fazla akran zorbalığına maruz kalmaktadırlar. Araştırma bulgularının sınırlılıkları, araştırmacılar, psikolojik danışmanlar ve eğitimciler için öneriler tartışılmıştır.

Ergün, Necla, Erken Ergenlerde Okul, Aile ve Demografik Değişkenlere Göre Akran Zorbalığının İncelenmesi , Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2015, Yüksek Lisans, pdf.