Türkiye'de Genç Kadınların Medya Tüketimi: Niteliksel Bir Araştırma

TEZ

Türkiye'de Genç Kadınların Medya Tüketimi: Niteliksel Bir Araştırma

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
407316
Sayfa Sayısı
221
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Türkiye toplumunda "Ev kızı" olarak adlandırılan; eğitime devam etmeyen, ücretli iş katılımı olmayan, ailesi ile birlikte yaşayan, evlilik deneyimi hiç yaşamamış, 15-25 yaş aralığında olan genç kadınlar olarak tanımlanan kitlenin, medya ile ilişkileri ve medya tüketimleri kendi hayatları çerçevesinde incelenmiştir. Ankara ilinin Altındağ bölgesinde yaşayan 15-25 yaş arasında değişen 15 genç kadın ile, Bursa ilinin Yıldırım ve Osmangazi bölgelerinde yaşayan 25 genç kadın ile; toplamda 40 genç kadın ile derinlemesine görüşmelere dayanan alan araştırmasının bulgularında: Genç kadınların geneli tarafından "ev kızı" kimliğinin rahatsız edici bulunan, toplumda saygınlığı olmayan, ötekileştirilen, hatta kendi içerisinde dahi ötekileştirilen bir kimlik olduğu saptanmıştır. İçerisinde bulunduğu yaşam şartları; ailesi ve ataerkil sistem tarafından dayatılan sosyal hayatın sınırlılıkları, genç kadınları medya metinlerini tüketmeye sevk etmiştir. Genç kadınların kendi hayatlarının ya da benzerlerinin sunulduğu medya metinlerini tükettikleri ve bu sayede ise özdeşim kurarak rahatladıkları; genç kadınların gereksinimleri doğrultusunda medyayı aktif olarak tükettiği bulgular çerçevesindedir. Genç kadınların medya tüketim pratiklerinin yorumlanmasında Jay Blumler ve Elihu Katz'ın öne sürdüğü Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı'ndan ve Stuart Hall'un geliştirdiği Kodlama/Kodaçımı Modeli'nden yararlanılmıştır. Blumler ve Katz'a göre izlerkitle aktiftir; medyanın yayınladıklarına karşı edilgen değildir; bu içerikleri seçerek alır. İzlerkitle kendi gereksinimlerine en iyi doyumu sağlayacak medyayı ve programı özgürce seçer. Medya yapımcısı programın kullanım biçimlerinin farkında olmayabilir ve farklı izleyiciler aynı programı farklı gereksinimleri gidermek maksadıyla kullanabilirler. Stuart Hall kodlama/kodaçımı modelinde izleyicileri medya iletileri karşısında özne olarak konumlandırılmakta ve aktif bir pozisyonda yer aldığını alıcı kitlenin, medya tarafından gönderilen iletiler karşısında gerçekleştirebileceği farklı okuma süreçlerini "egemen okuma", "müzakere edilmiş okuma" ve "karşıt okuma" şeklinde sınıflandırmaktadır. Bu çerçevede aktif ve pasif izlerkitle ayrımı bağlamında belirtmek gerekir ki son yirmi yıl içerisinde eleştirel çalışmaların kullanım ve doyumlar yaklaşımı ile birbirlerini tamamlamaları konusunda ortak noktaların açığa çıktığı görülmüştür. 1980'den sonra kültürel çalışmalar geleneğinin alımlama çalışmalarına karşı artan ilgisi ile yakınlaşma olgusu özellikle izlerkitle araştırmalarında sık kullanılmaya başlanan kapsam olmuştur.

Utanır, Sinem, Türkiye'de Genç Kadınların Medya Tüketimi: Niteliksel Bir Araştırma , Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2015, Yüksek Lisans, pdf.