Katılım; alınan kararlara o kararlardan etkilenenlerin katılması şeklinde tanımlanır. Kullanıcıların tasarım kararlarına katılabilmesi, ihtiyaçları ve isteklerini belirtebilmesi, konu ile ilgili fikirlerini ve önerilerini açıklaması tasarlananın, kullanıcılar ve toplum için en uygun ve en doğru olmasını sağlayacaktır. Katılım kavramı; hızlı kentleşme, arazilerin ve doğal kaynakların boşa tüketilmesi, merkezileşen hükümet politikalarına karşı bir tepki olarak gündeme gelmiştir. Çocukların ve gençlerin kendisiyle ilgili kararlara katılmasının önemi ise 20. yüzyıl sonlarında kavranmaya başlamıştır. 21. yüzyılda Dünya nüfusunun yaklaşık yarısı çocuklar ve gençlerden oluşmaktadır. Gelişmekte olan ülkemiz Türkiye’de genç nüfusun yüksek olmasından dolayı yaşadıkları çevrenin önemini vurgulamak; Türkiye için sürdürülebilir kalkınma ve gelişmeyi sağlayabilmek için çevresel tasarımların şu anın ve geleceğin ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yorumlanması ve gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Geleceğin yetişkinleri olan çocukların ve gençlerin fikirlerinin ve bakış açılarının kendileri tarafından aktarılması sürdürülebilir gelişmenin önemli adımlarından birisidir. Bu tez çalışmasının amacı; çocukların ve gençlerin katılımının toplum için anlamı ve önemini vurgulayarak, yaşadıkları çevrenin çocukların ve gençlerin gereksinimlerine cevap veren yapıya sahip olması gerektiği düşüncesiyle çevresel tasarımın, çocuklar ve gençlerin katılımlarıyla gerçekleştirilmesinin gerekliliğini ortaya koymaktır. Bu çalışmada öncelikle katılım kavramının tanımı, özellikleri ve fikrin geçmişi incelenerek çocukların ve gençlerin katılımının çıkışı, önemi ve yararları üzerinde durulmuştur. Bunun yanı sıra çocukların ve gençlerin hakları ile katılımı üzerine yapılan çalışmalar ve nedenleri incelenip bu konuda yürütülen ulular arası düzenlemeler, projeler ve çocuklarla gençlerin katılımını destekleyen Dünyada ve Türkiye’de etkin olan ulusal ve uluslar arası organizasyonlar hakkında literatür araştırması yapılmıştır. Tez çalışması kapsamında çocuklar ve gençlerin katılımı konusunda Dünyadaki yaklaşımlar incelenip öne sürülen katılım tipleri belirlenmiştir. Başarılı bir katılım örneğinin gerçekleştirilebilmesi için öncelikle sürecin doğru tasarlanması ve katılım süreci aşamalarının doğru belirlenmesi gerekmektedir. Bu sebeple sürecin tasarımı ve aşamaları incelenmiştir. Katılım sürecinde çocuklara, gençlere ve yaşadıkları kültüre uygun yöntemler kullanılması, gerçek bir katılımın sağlanmasını ve doğru veriler elde edilmesini sağlayacaktır. Dolayısıyla doğru yöntemin veya yöntemlerin seçilmesi amacıyla uygulanmış katılım yöntemleri incelenmiş ve bu yöntemlerin süreçle olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Yapılan incelemelerin çerçevesinde Dünyada yapılmış olan katılım projesi örnekleri araştırılıp, sosyal çevreyi ve fiziksel çevreyi etkileyen katılım örnekleri olmak üzere iki ana başlıkta analiz edilmiştir. Her örnek proje, amacı, aktörleri, hedefleri, süreci, yöntemleri ve değerlendirme ana başlıkları altında ortaya konmuştur. Çocuğun sosyal ve fiziksel çevresinin katılımlarıyla yetişkinlerle birlikte değerlendirmesi ve tasarlaması, çocuklar için uygun ve anlamlı ortamların oluşturulmasını sağlayacaktır. Bu amaçla alan çalışması çocuğun fiziksel çevresinden biri olan konut bölgelerindeki çevrenin çocukların katılımıyla analiz edilmesi ve değerlendirilmesi şeklinde yapılandırılmıştır. Toplu konut bölgelerinde çocuklar için tasarlanan mekanların yeterli ve uygun özelliklerde olmadığı bir gerçektir. Bu nedenle bu alanların tasarımının bölgede yaşayan veya bölgeyi kullanan çocukların katılımıyla gerçekleşmesinin gerektiği öngörülüp, bir toplu konut yerleşmesindeki mevcut alanların çocuklar tarafından analiz edilmesi ve çözüm önerilerinin geliştirilmesine katılımlarını sağlamak üzere alan çalışması yapılmıştır. Katılım süreçlerinin tasarlanmasında çocuk ve gençlerin katılımını kolaylaştıracak araçların tasarlanması ve onlardan edinilecek bilgilerin tasarım sürecine ve onu takip eden uygulama aşamalarına aktarılmasıyla sürdürülebilir gelişmenin sağlanması için ilerleme kaydedilecektir. Bu tez çalışması; çocukların ve gençlerin haklarını korumak üzere çalışmalar yürütülen ülkemizde, aslında yaşadıkları çevrenin çocukların ve gençlerin gereksinimlerine cevap veren yapıya sahip olması gerekliliğinin onların kişilik ve gelecekte çevreleri ile olan ilişkilerini belirleyen temel haklarından birisi olduğu gerçeğini vurgulamaktadır.