Bu araştırmada, lise öğrencilerinin benlik tasarımı düzeylerini etkileyeceği öngörülen bazı sosyo-ekonomik değişkenlerle ilgili olarak 13 denence irdelenmiştir. Araştırmada, öğrencilerin "benlik tasarımı düzeyleri, Baymur(l968) tarafından geliştirilmiş olan Benlik Tasarımı Envanteri ile ölçülmüş, bağımsız değişkenlerle ilgili bilgiler ise, kişisel bilgi formu ile sağlanmıştır. Benlik Tasarımı Envanteri 'nde, bireyin benlik tasarımı düzeyini belirlemeye yönelik 66 madde vardır. Kişisel Bilgi Formu'nda, öğrencilerin ailesindeki birey sayısı, ailenin gelir düzeyi, anne-babanın öğrenim düze yi ve öğrencinin cinsiyeti ile ilgili bilgiler edinmeye yarayan 9 soru bulunmaktadır. Araştırma denekleri, 1986-1987 öğretim yılında, Ankara TED Koleji Lise Bölümü ile Ankara Yıldırım Beyazıt Lisesi son sınıflarında okuyan öğrenciler arasından random yolu ile seçilen 300 öğrencidir;* Denekler, araştırmada denenen her bağımsız değişkenin alt gruplarına uygun olarak sınıflandırılmıştır. Sonra bu alt gruplardaki öğrencilerin benlik tasarımı puanları ortalamaları, birbirleriyle karşılaştırılmıştır. Ortalamalar arasındaki farkın önem araştırmasında t testinden yararlanılmış ve.05 önemlilik düzeyi göz önüne alınmıştır.84 Araştırmada elde edilen bulgular, üç başlık altında toplanabilir: A, Ailenin Gelir Düzeyine Göre Kız ve Erkek Öğrencilerin Benlik Tasarımı Düzeyleri 1. Aynı gelir düzeyinde olan kız ve erkek öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur. 2. Gelir düzeyi yükseldikçe, erkek öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri de yükselmektedir. 3. Gelir düzeyi yüksek olan kız öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri, gelir düzeyi alt ve orta olan kız öğrencilere göre daha yüksek olup gelir düzeyi alt ve orta olan kız öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur. B. Ailenin Yapısına Göre Kız ye Erkek Öğrencilerin Benlik Tasarımı Düzeyleri 4. Aynı yapıdaki aileden gelen kız ve erkek öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur. 5. Çekirdek aileden gelen erkek öğrencilerin benlik tasarıma düzeyleri,.»kalabalık aileden gelen erkek Öğrencilere göre daha yüksektir. 6. Çekirdek aileden gelen kız öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri, kalabalık aileden gelen kız öğrencilere göre daha yüksektir.85 C. Anne-Babanın Öğrenim Düzeyine Göre Kız ve Erkek Öğrencilerin Benlik Tasarımı Düzeyleri 7. a) Anneleri aynı öğrenim düzeyinde olan kız ve erkek öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur. b) Babaları yüksek öğrenimli kız ve erkek öğren_ çilerin; babaları orta öğrenimli kız ve erkek Öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında Önemli bir fark yoktur, babaları alt öğrenimli kız öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri, babaları alt öğrenimli erkek öğrencilere göre daha yüksektir. 8. Anneleri orta öğrenimli erkek Öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri, anneleri alt öğrenimli olanlara göre daha yüksektir. Anneleri orta ve yüksek öğrenimli olan erkek öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur. 9. anneleri yüksek öğrenimli olan erkek öğren_ çilerin benlik tasarımı düzeyleri, anneleri alt öğrenimli olanlara göre daha yüksektir. 10. Babaları yüksek ve orta öğrenimli olan erkek Öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri, babaları alt öğrenimli olanlara göre daha yüksektir. Babaları yüksek öğrenimli olan erkek öğrencilerle, babaları orta öğrenimli olanların benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur. 11. Anneleri alt öğrenimli kız öğrencilerle, anneleri orta öğrenimli kız öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur.86 12. Anneleri yüksek öğrenimli kız öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri, anneleri alt Öğrenimli olanlara göre daha yüksektir. 13. Babaları orta öğrenimli kız öğrencilerle, babaları alt ve yüksek öğrenimli kız öğrencilerin benlik tasarımı düzeyleri arasında önemli bir fark yoktur. Babalar yüksek öğrenimli kız öğrencilerin benlik ta_ sarımı düzeyleri, babaları alt öğrenimli olanlara göre daha yüksektir. Araştırma bulgularına göre, kız ve erkek lise öğrencilerinin benlik tasarımı düzeyleri, ailenin gelir düzeyinden, ailenin yapısından ve anne-babanın öğrenim düzeyinden, değişik ölçülerde etkilenmektedir. Bu araştırma sonuçlarının, rehberlik uzmanları, eğitimciler ve anne-babalara yardımcı olacağı umulmaktadır.