Bu araştırmada Ortaokul öğrencilerinin basan düzeylerinin, cinsiyet, ana-babanın eğitim durumu, kardeş sayısı, ders çalışma ortamı, ders çalışma süresi, gelir durumu sınıf düzeyi, ana-baba tutumu gibi zihinsel olmayan etmenlere göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi Ankara ili merkez sınırları içerisinde bulunan 4 ortaokulun 1, 2 ve 3. sınıflarından random yöntemiyle seçilen toplam 450 öğrenciden oluşmaktadır. Okullar 3 farklı sosyo-ekonomik düzeyi temsil etmektedir. Bu araştırmada bağımlı değişken olarak ele alınan basan, öğrencilerin 1995-1996 öğretim yılma ait not ortalamalarına göre değerlendirilmiştir. Ana-Baba Tutumu, Ana-Baba Tutum Ölçeği ile diğer bağımsız değişkenler ise kişisel bilgi formu ile belirlenmiştir. Araştırmada verilerin analizinde denencelere ilişkin grupların ortalamaları arasındaki farkların önemli olup olmadığı "tek yönlü varyans analizi" ve "t" testi ile kontrol edilmiştir. "F" değerinin önemli çıkması durumunda farkın hangi gruplardan kaynaklandığım bulmak için Scheffe testi uygulanmıştır. Araştırmada hata payı.05 olarak kabul edilmiştir. Öğrenci başarısı cinsiyete göre farklılık göstermektedir. Sonuç kızlar lehinde önemlidir. Öğrenci başarısının öğrencinin ailesinin oturduğu evin kira olup olmadığına göre gösterdiği farklılık önemli değildir. Öğrenci başarısının annenin eğitim düzeyine göre gösterdiği farklılığa bakıldığında sonuç; annesi okur-yazar olmayan, ilkokul mezunu olan ve ortaokul mezunu olanlara göre annesi lise veya üniversite mezunu olanlar lehinde önemli bulunmuştur. Babası lise, üniversite mezunu olanların okul başarısı, babası ilkokul, ortaokul mezunu olanlardan yüksektir. Babası üniversite mezunu olanların okul başarısı, babası lise, ortaokul ve ilkokul mezunu olanlardan yüksektir. Öğrenci başarısının ders çalışma süresine göre gösterdiği fark ise şu gruplar arasında önemlidir. 0-1 saat çalışanlara göre 2-3, 3-4 ve 4 saatten fazla çalışanlar lehinde 1-2 saat çalışanlara göre 3-4 ve 4 saatten fazla çalışanlar lehinde Öğrenci başarısının kardeş sayısına göre gösterdiği farklılığa bakıldığında sonuç; tek veya 2 kardeş olanların okul başarıları, 4 veya daha fazla kardeş olanların okul başarılarından yüksek bulunmuştur. Kendine ait bir odada çalışanların okul başarıları kardeşleriyle aynı odada çalışanlar ile oturma odasında çalışanların okul basanlarından yüksek bulunmuştur. Kardeşleriyle aynı odada çalışanların okul başarıları oturma odasında çalışanların okul başarılarından yüksek bulunmuştur. Öğrenci başarısının gelir düzeyine göre gösterdiği fark şu gruplar arasında önemli bulunmuştur. Aylık gelir 10 milyon ve altı ~ 21 milyon ve üzeri lehinde Aylık gelir 20 milyon ve altı - 40 milyondan fazla lehinde Ana-Baba tutumunun demokratik veya otoriter olup olmadığına göre okul başarısı önemli bir fark göstermemiştir. Sınıf düzeylerine göre okul başarısına bakıldığında; birinci sınıfların ikinci sınıflara göre gösterdikleri basan önemli derecede farklı bulunmuştur.