Parenting, Self and Positive Youth Development in Adolescence: A Mediational Model (Ebeveynlik, Ergenlik Döneminde Benlik ve Pozitif Gelişim: Bir Ara Değişken Modeli)

TEZ

Parenting, Self and Positive Youth Development in Adolescence: A Mediational Model (Ebeveynlik, Ergenlik Döneminde Benlik ve Pozitif Gelişim: Bir Ara Değişken Modeli)

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
322379
Sayfa Sayısı
149
Tez Türü
Yüksek Lisans
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu çalışma ebeveynlik boyutları (sıcaklık, kontrol ve açıklayıcı akıl yürütme) ve demografik özelliklerin (yaş ve sosyoekonomik statü), Türkiye örnekleminde benlik gelişimi ve gençliğin pozitif gelişimi üzerindeki rolünü incelemektedir. Çalışmanın diğer bir amacı ebeveynlik davranışlarının, ebeveyn otoritesinin algılanması üzerine etkisini araştırmaktır. Özerk-ilişkisel benliğin ideal benlik gelişim modeli olduğu düşünülerek olumlu bir ebeveynlik ortamı içerisinde ve yaşa bağlı olarak gelişeceği düşünüldü. Ayrıca, ergenlerde özerklik ve ilişkililiğin, olumlu ebeveyn davranışları ile pozitif gelişme arasındaki ilişkide ara değişken rolü almaları beklendi. İstanbul'da 9. ve 12. sınıfa devam eden, 630 lise öğrencisine uygulanan öz değerlendirme anket verilerinden elde edilen bulgulara göre a) ebeveyn sıcaklığı ve açıklayıcı akıl yürütme davranışı ergenlerde özerk-ilişkisellik gelişimini olumlu yönde etkilemektedir; b) ebeveyn sıcaklığı pozitif gelişmeyi hem doğrudan hem de özerk-ilişkiselliğe katkıda bulunarak dolaylı yoldan etkilemektedir; c) geç ergenlik döneminde orta ergenlik dönemine kıyasla daha az ebeveyn kontrolü ve daha fazla özerklik tecrübe edilirken; ergenlerin ilişkililik seviyelerinde yaşa bağlı bir değişme gözlenmemiştir; d) ergenler ebeveynlerinin yüksek miktarlardaki kontrolcü davranışlarını ancak ebeveynleri onlara orta veya yüksek seviyelerde sıcaklık gösterdiklerinde kabul edip meşru görmüşlerdir; e) ebeveyn sıcaklığı ve açıklayıcı akıl yürütme davranışları, kontrolün kabulüne sebep oldukları için, ergenlerin özerklik seviyelerini düşürdükleri ortaya çıkmıştır; f) düşük seviyelerdeki ebeveyn sıcaklığı ergenlerde düşük seviyelerde öz-değer ve sosyal beceri ile ilişkili bulunmuştur; ebeveyn kontrolünün çok az olması durumunda bu ilişkinin daha belirgin olduğu anlaşılmaktadır. Çalışmanın önemli katkılarından bazıları ebeveynlik davranışlarının ebeveyn kontrolü algısı üzerindeki rolünün araştırılması; ebeveynlik davranışları ile özerklik arasındaki ilişkide kontrolü kabulün aracı rolünün sorgulanması; ve gençlikte pozitif gelişim göstergelerinin ebeveynlik ve orta/geç ergenlik dönemlerinde benlik gelişimi ile ilişkileri çerçevesinde incelenmesidir. `Meşru Ebeveyn Kontrolü' ve `Ergenlik Döneminde Açıklayıcı-Akıl Yürütücü Ebeveynlik' ölçekleri geliştirilmiştir.

Kaya, Gül Nalan, Parenting, Self and Positive Youth Development in Adolescence: A Mediational Model (Ebeveynlik, Ergenlik Döneminde Benlik ve Pozitif Gelişim: Bir Ara Değişken Modeli), Koç Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012, Yüksek Lisans, pdf.