Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Ebeveynlik Biçimleri, Erken Dönem Uyumsuz Şemaları, Benlik Kurguları, Ayrılma-Bireyleşme ve Duygu Düzenleme Güçlüğünün Psikolojik Belirtilerle İlişkisi

TEZ

Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Ebeveynlik Biçimleri, Erken Dönem Uyumsuz Şemaları, Benlik Kurguları, Ayrılma-Bireyleşme ve Duygu Düzenleme Güçlüğünün Psikolojik Belirtilerle İlişkisi

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Bölüm
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
319420
Sayfa Sayısı
242
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin algılanan ebeveynlik biçimleri, erken dönem uyumsuz şemaları, benlik kurguları, ayrılma bireyleşme problemleri ve duygu düzenleme güçlüklerinin psikolojik belirtilerle ilişkisi incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, Türkiye'nin her bölgesinden öğrenimine devam etmekte olan üniversite öğrencileri oluşturmuştur. Bu çalışmanın iki temel amacı doğrultusunda, ilk olarak, Türkiye'de yaşayan üniversite öğrencilerinde benlik kurgularının, ayrılma bireyleşme sorunlarının, erken dönem uyumsuz şemaların, ebeveynden algılanan ebeveynlik biçimlerinin ve duygu düzenleme güçlüğünün betimleyici incelemelerine yönelik bulgulara yer verilmiş, bu bulgular önerilen kuramlar çerçevesinde tartışılmıştır. İkinci olarak da bu değişkenlerin psikolojik belirtilerle ilişkisi araştırılmıştır. Bunun için iki model oluşturulmuştur. En son olarak da psikolojik belirtileri, algılanan ebeveynlik, erken dönem uyumsuz şema alanları, benlik kurguları, ayrılma bireyleşme, duygu düzenleme güçlüğünün yordama gücü araştırılmıştır. Bu araştırmanın sonuçları Kağıtçıbaşı'nın üçlü benlik yapısı ve Aile Değişim Kuramı'nı destekler niteliktedir. Benlik kurgusu betimleyici analizleri doğrultusunda özerk ilişkisel benliğin en sık görülen benlik kurgusu olduğu, bunu ilişkisel benlik ve özerk benliğin takip ettiği bulunmuştur. Ayrılma bireyleşme sorunu ile ilgili yapılan analizlere göre erkekler ve ailedeki küçük çocuklar daha fazla ayrılma bireyleşme sorunu yaşamaktadırlar. Birinci model sonuçlarına göre psikolojik belirtilerle hiçbir benlik kurgusunun ne anne modelinde ne de baba modelinde yordamadığı bulunmuştur. Çalışmanın ikinci modelinde hem anneden hem de babadan algılanan olumsuz ebeveynlik biçimi ile psikolojik belirtiler arasındaki ilişkinin tümüyle özerk ve özerk ilişkisel benlik, erken dönem uyumsuz şemalar, duygu düzenleme güçlüğü ve ayrılma bireyleşme problemi tarafından açıklandığı görülmüştür. Fakat ilişkisel benlikte durumun farklı olduğu görülmüştür. Bu modeller ve sonuçları tartışılmıştır. Son olarak algılanan ebeveynlik biçimlerinden kötümser/endişeli ve cezalandırıcı anne ile aşırı koruyucu, koşullu/başarı odaklı, küçümseyici ve kötümser/endişeli baba puanlarının, erken dönem uyumsuz şema alanlarında zedelenmiş otonomi ve kopukluk şema alanlarının psikolojik belirti düzeyini anlamlı ve pozitif yönde, özerk benliğin psikolojik belirti düzeyini anlamlı ve negatif yönde yordadığı, ayrılma bireyleşme puanının psikolojik belirti düzeyini önemli bir oranda yordadığı ve duygu düzenleme güçlüğünde olumsuz duygular karşısında hedefe yönelik davranışları sürdürme güçlüğü, duygusal tepkilerin belirgin olmaması ve duygusal stratejilerin kısıtlı kullanımı puanlarının psikolojik belirti düzeyi puanını anlamlı ve pozitif yönde yordadıkları görülmüştür.

Akhun, Mehin, Üniversite Öğrencilerinde Algılanan Ebeveynlik Biçimleri, Erken Dönem Uyumsuz Şemaları, Benlik Kurguları, Ayrılma-Bireyleşme ve Duygu Düzenleme Güçlüğünün Psikolojik Belirtilerle İlişkisi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2012, Doktora, pdf.