İstanbul Lise Gençlerinde Riskli Davranışların Sıklığı ve Cinsiyete Göre Dağılımı

MAKALE

İstanbul Lise Gençlerinde Riskli Davranışların Sıklığı ve Cinsiyete Göre Dağılımı

Yazar/Hazırlayan
Makale Türü
Dergi Bölümü
Dergi Adı
Sayı No
4
Yıl
Yer
Sayfa Aralığı
199-211
Tam Metin (PDF)
Kategori
Makale Özeti
İstanbul lise gençlerinin sağlık durumları ve sağlıkla ilgili riskli davranışları hakkında bilgi sahibi olabilmek ve bu davranışların sınıflara ve cinsiyetlere göre dağılımını belirleyebilmek amacı ile öğrencilerin kendilerinin okuyup cevaplandırdıkları soruların değerlendirilmesine dayanan kesitsel tanımlayıcı bir araştırma planlandı Araştırmada kullanılan veri toplama aracı Dünya Sağlık Örgütü nün 1998 yılında yaptığı Okul çağındaki çocukların sağlıkla ilgili davranışları adlı araştırmanın soru formu idi Araştırmaya İstanbul ilinde 26 lise ve lise dengi meslek okulunda okuyan 4153 öğrenci dahil edildi Öğrencilerini 955 i 47 kız 2198 i 53 erkek; 1324 ü lise 1 sınıf 32 1511 i 36 lise 2 sınıf 1318 i 32 lise 3 sınıf öğrencisiydi Öğrencilerin yaş ortalaması 16 4 ± 1 10 yaş idi Araştırmamızın sonuçlarına göre öğrencilerin 44 ü n=1811 sigara içmeyi denemişti ve 1 4 ü n=597 her gün sigara içiyordu Yaşamı boyunca en az bir kez alkollü içki içmiş olan öğrenci oranı 61 n=2476 ayda en az bir kez alkollü içki içtiğini ifade eden öğrenci oranı ise 25 n=435 idi Öğrencilerin 7 si n=283 yaşamı boyunca en az bir kez madde kullanımı bildirdi Bin yüz elli yedi öğrenci 28 haftada bir defadan az egzersiz yaptığını 2326 sı 56 haftada bir saatten az süreyle egzersiz yaptığını belirtti Günde en az 4 saat televizyon izleme n=1090 26 ve haftada en az 4 6 saat bilgisayar oyunu oynama n=885 21 davranışları oldukça yaygın olarak saptandı Günde en az bir kez olmak üzere öğrencilerin 2662 si 64 meşrubat içtiğini 1163 ü 28 kek pasta yediğini 1430 u 34 patates kızartması cips yediğini 2505 i 60 şeker çikolata yediğini 1487 si 36 hamburger sosis salam yediğini 3137 si 75 ise çay kahve içtiğini belirtti Öğrencilerin 709 u 17 dişlerini günde 1 kere dahi fırçalamıyordu Perhiz yapmakta olduğunu belirten öğrenci sayısı 332 8 idi İki bin üç yüz otuz iki öğrenci 56 arabada emniyet kemerini her zaman takmadığını araba kullandığını belirten öğrencilerin 1395 1459 u 96 ehliyeti olmadığı halde araba kullandığını belirtti Öğrencilerin 30 u n=1255} okulda zorbalığa uğradığını 7 si n=309 silahla zorbalığa uğradığını 18 i n=768 diğer Öğrencilere zorbalık yaptığını 8 i n=345 silah taşıdığını 41 i n=1720 son 12 ay içinde en az bir kez kavga ettiğini 7’si n=274 en az bir kez yaralanmasına neden olacak şekilde kavga ettiğini belirtti Otuz yedisi kız öğrenciler olmak üzere toplam 731 18} öğrenci cinsel olarak aktif olduğunu cinsel olarak aktif olan erkek öğrencilerin 66 sı n=456 en az bir kez prezervatif kullanmadan cinsel ilişkiye girdiğini belirtti Araştırmamızın sonuçlan ilimiz lise gençlerinde sağlığı riske sokan veya sağlığı direkt olarak etkileyebilen davranış biçimlerinin yaygın olduğunu bu nedenle okullarda ve sağlık sistemi içinde ergenlere yönelik olarak hazırlanmış koruyucu ve müdahale edici programların geliştirilmesi gerektiğini düşündürmektedir Yine araştırmamızın sonuçları bu programların öncelikli olarak sigara ve alkol kullanımının sağlıksız beslenmenin trafik kazalarının ve şiddetin engellenmesine yönelik olması gerektiğini göstermektedir

Ercan, Oya - Alikaşifoğlu, Müjgan - Erginöz, Ethem - Kaymak, Deniz Albayrak - Birol, Halil İbrahim - Zeybek, Çiğdem Aktuğlu - Öztürk, Birol - Uysal, Ömer - İlter, Özdemir, İstanbul Lise Gençlerinde Riskli Davranışların Sıklığı ve Cinsiyete Göre Dağılımı, Türk Pediatri Arşivi, İstanbul, 4, 2001, 199-211, pdf.