Kuruluşundan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okulları ve Bu Okullardan Mezun Olan Öğrencilerin Türk Toplumunda Üstlendiği Roller

TEZ

Kuruluşundan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okulları ve Bu Okullardan Mezun Olan Öğrencilerin Türk Toplumunda Üstlendiği Roller

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
61667
Sayfa Sayısı
280
Tez Türü
Doktora
Tam Metin (PDF)
Kategori
Tez Özeti
Fatih Sultan Mehmed'in İstanbul'u fethinden sonra, azınlıklara tanıdığı inanç ve ibadet serbestiyeti ile birlikte, azınlık okulları da açılmaya başlanmıştır. Osmanlı Devleti'nin hızla gelişerek büyümesi ve üç kıtanın kavşak noktasında stratejik bir bölgede bulunması nedeniyle, bütün dünyanın ilgisini çekmiştir. Bunun içindir ki, Hristiyanlık âlemi kutsal yerleri bahane ederek, bu önemli bölgelerde söz sahibi olmak için, misyonerleri Osmanlı topraklarına göndermişlerdir. Osmanlı Devleti'ne gelen bu din adamları, daha çok politik amaçlı insanlar olup, çalışmalarını da açtıkları okullar ve hayır kurumları kanalıyla yürütmüşlerdir. Bazı yabancı ülkelerin ve misyoner teşkilatlarının destekleri ve teşvikleri ile, Osmanlı topraklarında açılan azınlık ve yabancı okulları, amaç birliği içinde yürüttükleri faaliyetlerle en ücra yerlere kadar yayılmışlardır. Yabancı devletlerin büyük baskıları sonucu çıkarılan, kapitülasyonlar, Tanzimat Fermanı, Islahat Fermanı, Ferman-ı Adalet ve Kanun-i Esasi ile de büyük haklar elde ederek, Osmanlı'da "Yabancı Devletler" gibi bir konuma yükseltilmişlerdir. Azınlık ve yabancı okullarının faaliyetleri arasında; azınlıklara lider yetiştirme, Türk eğitim ve kültürünü etkileme, Türk öğrencilere yönelik siyasi çalışmalarda bulunma, etnik ve dini huzursuzluk çıkarma, önemli stratejik bölgelerde varlık gösterme, Arap, Bulgar, Yunan, Sırp, Kürt ve Acem gibi unsurları Osmanlı'ya karşı kışkırtma gibi hususları saymak mümkündür. Osmanlı Devleti ise, güçlü olduğu dönemlerde bu tür faaliyetleri müsamaha ile karşılamış, sıkıntılı olduğu zamanlarda da, aldığı bir takım tedbirleri tam olarak uygulayamamıştır. Kurtuluş savaşında düşmanla işbirliği içinde olan bu kurumlar, Cumhuriyet döneminde bazı düzenlemelerle, kontrol altına alınmıştır. Ancak, bundan sonra da, azınlık ve yabancı okullarının büyük bir kısmı misyonunu sürdürmüşlerdir. Bugün, yabancı okulları, Özel öğretim kapsamındaki, Özel Yabancı Okulları statüsüne çevrilmiştir. Azınlık okulları ise, devletin kontrolünde eğitim ve öğretimlerine devam etmektedir.

Ertuğrul, Halit, Kuruluşundan Günümüze Azınlık ve Yabancı Okulları ve Bu Okullardan Mezun Olan Öğrencilerin Türk Toplumunda Üstlendiği Roller, Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 1997, Doktora, pdf.