Lise Öğrencilerinin Kullandıkları Başaçıkma Stratejileri ile Kendinin Kabul Düzeyi Arasındaki İlişki

TEZ

Lise Öğrencilerinin Kullandıkları Başaçıkma Stratejileri ile Kendinin Kabul Düzeyi Arasındaki İlişki

Yazar/Hazırlayan
Üniversite
Enstitü/Fakülte
Anabilim Dalı
Tez Danışmanı
Tez Yılı
YÖK Tez No
130153
Sayfa Sayısı
140
Tez Türü
Yüksek Lisans
Kategori
Tez Özeti
Bu araştırmada bir grup lise öğrencisinin cinsiyet, yaş, kardeş sayısı, anne-babanın hayatta olup olması, anne-babanın öz ya da üvey olması, annenin öğrenim düzeyi, babanın öğrenim düzeyi, ailenin ekonomik durumu, öğrencinin akademik basan durumu gibi değişkenlerin kendini kabul düzeyi ve stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişkileri ile kendini kabul düzeyi ve stresle başa çıkma stratejileri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma, 2002-2003 öğretim yılında İzmir ili Buca ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı 7 lisede gerçekleştirilmiştir. Örnekleme farklı sosyo-ekonomik düzeylere sahip 160 kız, 150 erkek olmak üzere toplam 310 öğrenci seçkinsiz örneklem yoluyla alınmıştır. Araştırmada, öğrencilerin stresle başa çıkma stratejilerini ölçmek üzere Aysan (1988) tarafından geliştirilen "Stresle Başa çıkma Stratejileri Envanteri," öğrencilerin kendilerini kabul düzeylerini saptamak üzere Kılıççı (1981) tarafından geliştirilen "Kendini Kabul Envanteri Lise Formu ( KKE-L)" kullanılmıştır. Ayrıca öğrencinin kendisi ve ailesi hakkında bilgiler toplayabilmek için araştırmacı tarafından geliştirilen "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde t-testi ve varyans analizi (F) yapılmıştır. Anlamlı çıkan değerleri saptamak için Tukey testi kullanılmıştır. Bu araştırmada elde edilen bulgular aşağıda maddeler halinde özetlenmiştir. I 1. Lise öğrencilerinin stresle başa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama, kaçınma) ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Buna göre, kendini kabul düzeyi ile problem çözme ve sosyal destek arama stratejileri arasında pozitif ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Kendini kabul düzeyi ile Kaçınma stratejisi arasında ise negatif bir ilişki olduğu görülmüştür. 2. Cinsiyet ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Bun göre, kız öğrencilerin kendini kabul düzeyi erkek öğrencilerin kendini kabul düzeyinden daha yüksek bulunmuştur. 3. Öğrencilerin cinsiyetleri ile problem çözme ve sosyal destek arama stratejileri arasındaki ilişki anlamlı, Kaçınma stratejisi ile ilişki anlamsız bulunmuştur. Diğer bir değişle, kız öğrencilerin problem çözme ve Sosyal destek arama stratejileri puan ortalamaları, erkek öğrencilerin puan ortalamalarından daha yüksek olduğu görülmüştür. 4. Öğrencilerin yaşlan ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. 16 yaş grubundaki öğrencilerin kendini kabul düzeyi 15 ve 17 yaş grubundaki öğrencilerin kendini kabul düzeyinden daha yüksek bulunmuştur. 5. Öğrencilerin yaşlan ile problem çözme ve kaçınma stratejileri arasındaki ilişki anlamlı; sosyal destek arama stratejisi ile ilişkisi ise anlamsız bulunmuştur. 15 ve 17 yaş grubundaki öğrencilerin" problem çözme stratejisine ilişkin puan ortalamaları 16 yaş grubu öğrencilerine göre daha yüksek bulunmuştur. 16 yaş grubundaki öğrencilerin kaşınma stratejisi puan ortalamaları 15 yaş grubu öğrencilerine göre daha yüksek bulunmuştur. 6. Kardeş sayılan ile öğrencilerin kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 7. Kardeş sayılan ile öğrencilerin stresle başa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama, kaçınma) arasındaki ilişki anlamsız olarak bulunmuştur. 8. Öğrencilerin babalarının yaşayıp yaşamaması ile kendini kabul düzeyleri arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Babası yaşayan öğrencilerin kendini kabul düzeyleri, babası yaşamayanlara göre daha yüksek bulunmuştur. 9. Öğrencilerin babalarının yaşayıp yaşamaması ile problem çözme stratejisi arasındaki ilişki anlamlı; kaçınma ve sosyal destek arama stratejileri arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. Babası yaşayan öğrencilerin problem çözme stratejisi puan ortalamaları, babası yaşamayanlara göre daha yüksek bulunmuştur. 10. Öğrencilerin babalarının öz ya da üvey olması ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 11. Öğrencilerin babalarının öz ya da üvey olması ile öğrencilerin stresle başa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama, kaçınma) arasındaki ilişki anlamsızdır. 12. Öğrencilerin anne babalarının birlikte, ayrı ya da boşanmış olmaları ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamlıdır. Buna göre, anne babası boşanmış öğrencilerin kendini kabul düzeyleri; anne babası birlikte ve ayrı öğrencilerin kendini kabul düzeylerinden daha yüksek bulunmuştur. 13. Öğrencilerin anne babalarının birlikte, ayrı ya da boşanmış olmaları ile stresle başa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama, kaçınma) arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 14. Annenin öğrenim durumu ile öğrencinin kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 15. Annenin öğrenim durumu ile öğrencinin stresle başa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama, kaçınma) arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 16. Babanın öğrenim durumu ile öğrencinin kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamsızdır bulunmuştur. 17. Babanın öğrenim durumu ile öğrencinin stresle başa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama, kaçınma) arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 18. Ailenin ekonomik durumu ile öğrencinin kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 19. Ailenin ekonomik durumu ile problem çözme ve kaçınma stratejileri arasındaki ilişki anlamsız; sosyal destek arama stratejisi ile ilişkisi ise anlamlı bulunmuştur. Ailesinin ekonomik durumunu "oldukça iyi" ve "iyi" olarak belirten öğrencilerin sosyal destek arama stratejisi puan ortalamaları, ailelerinin ekonomik durumunu "ortanın altı" ve "kötü" olarak belirten öğrencilerin ortalamalarından daha yüksek bulunmuştur. 20. Öğrencilerin akademik başarı durumları ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Akademik başarı durumunu " çok iyi" olarak belirten öğrencilerin kendini kabul düzeyi, akademik başarı durumunu "iyi", "orta", "ortaya yakın", "iyi değil" olarak belirten öğrencilerin kendini kabul düzeyinden daha yüksek bulunmuştur. 21. Öğrencilerin akademik başarı durumları ile stresle başa çıkma stratejileri (problem çözme, sosyal destek arama, kaçınma) arasındaki ilişki anlamsız bulunmuştur. 22. Öğrencilerin problem kaynaklan ile kendini kabul düzeyi arasındaki ilişki anlamlı bulunmuştur. Karşı cins ile problem yaşadığını belirten öğrencilerin kendini kabul düzeyi, "problem belirtmeyen, problemin kaynağını aile, ders- okul başarısızlığı, öğretmenlerle anlaşmazlık, arkadaşlarla anlaşmazlık ve kişisel özelliklerle ilgili problemler" olarak belirten öğrencilerin kendini kabul düzeyinden daha yüksek bulunmuştur. 23. Öğrencilerin problem kaynakları ile problem çözme stratejisi arasındaki ilişki anlamlı; kaçınma ve sosyal destek arama stratejileri arasındaki ilişki ise anlamsız bulunmuştur. Kişilik özellikleri ile ilgili problem yaşadığını belirten öğrencilerin problem çözme stratejileri puan ortalamaları, "problem belirtmeyen, problemin kaynağını aile, ders-okul başarısızlığı, öğretmenlerle anlaşmazlık, arkadaşlarla anlaşmazlık" olarak belirten öğrencilerin ortalamalarından daha yüksek bulunmuştur.

Gücüyeter, Naim, Lise Öğrencilerinin Kullandıkları Başaçıkma Stratejileri ile Kendinin Kabul Düzeyi Arasındaki İlişki, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 2003, Yüksek Lisans.