Bu bölümde araştırma sonucunda elde edilen bulgular ve ilgili literatür taraması ışığında ulaşılan yargılar ile konu ilişkin bundan sonra yapılacak çalışmalarda yardımcı olacağı düşünülen öneriler üzerinde durulacaktır. Özet Bu araştırma 15 - 17 yaş arasındaki ergenlerin olumsuz otomatik düşünceleri ve problem çözme becerilerinin yetiştirme yurdunda yaşama ile ailesi yanında yaşama ana değişkenine göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek için yapılmıştır. Araştırmada bu ana amaçla beraber olumsuz otomatik düşünceler ile problem çözme becerisi yaş, cinsiyet, ebeveyn durumu gibi değişkenler açısından da incelenmiştir. Araştırma grubu İstanbul ilinde bulunan yetiştirme yurtlarında yaşayan 161 ve İstanbul ilindeki liselere devam eden 218 ergenden oluşturulmuştur. Araştırmada deneklere ait demografik özelliklerin tespiti için kişisel bilgi formu, otomatik düşünceleri tespit için Holland ve Kendall 'in hazırladığı "otomatik düşünceler ölçeği" ve başaçıkma becerileri hakkındaki bulgulara ulaşmak için ise Heppner ve Peterson 'un "problem çözme envanteri" kullanılmıştır. Verilerin analizi için incelenen durumun niteliğine göre "pearson çarpım moment korelasyon analiz "i, "bağımsız grup t testi ", "tek yönlü varyans analizi " ve non-parametrik istatistik teknikleri kullanılmıştır. Bulguların manidarlığı 05 düzeyinde sınanmıştır. Araştırma sonucunda konu ile ilgili bulgular kısaca şunlardır; Yetiştirme yurdunda yaşayan ergenler kendi evlerinde yaşayan ergenlere göre daha fazla olumsuz otomatik düşüncelere sahiptir yine aynı şekilde yurtta kalanergenler problem çözme becerisi açısından kendilerini evde yaşayan ergenlerden daha olumsuz olarak değerlendirmektedir. Olumsuz otomatik düşüncelerin alt boyutlardaki değerlendirmelerinde ailesi yanında yaşayan kız ergenlerin erkek ergenlere göre daha fazla olumsuz otomatik düşünme eğiliminde olduğu anlaşılmıştır. Yurt ve evde yaşayan ergenlerin araştırmada incelenen diğer boyutlar açısından otomatik düşüncelerinde farklılık gözlenmemiştir. Problemle başaçıkma becerisi açısından ergenlerin yaş, cinsiyet ve araştırmada incelenen diğer bağımsız değişkenlere göre kendilerini algılamalarında bir fark saptanmamıştır. Olumsuz otomatik düşünceler ile olumsuz problem çözme becerisi değerlendirmesi arasında genel, yurtta kalanlar ve evde kalanlar olmak üzere üç boyutta da anlamlı ve pozitif bir ilişki saptanmıştır. Buna göre ergenlerde olumsuz otomatik düşüncelerin varlığı ile problem çözme becerisi hakkındaki olumsuz değerlendirme birlikte bulunmaktadır. Yargı Araştırmada ele alınan ana konu olumsuz otomatik düşüncelerin ve problem çözme becerilerinin 15-17 yaş ergenlerde yetiştirme yurdunda yaşama ve ailesi yanında yaşamaya göre farklılaşıp farklılaşmadığıdır. ODÖ 'nin ailesiyle yaşayan ve yetiştirme yurdunda yaşayanlara uygulanması sonucunda yetiştirme yurdunda yaşayanların ODÖ puanlarının ailesi yanında yaşayanlardan manidar bir şekilde yüksek çıktığı görülmüştür. Olumsuz otomatik düşüncelerin oluşumu hakkında yapılan araştırmalardan bu bilişsel yapının bireylerin yetiştiği ortam ile ilgili olduğu anlaşılmaktadır. Bu yargı ve elde edilen bulgulardan hareketle yetiştirme yurdunun ergenlerdeki olumsuz otomatik düşüncelerin oluşumuna katkı sağladığı anlaşılmaktadır. Olumsuz düşüncelerin oluşumunda bireyin içinde yaşadığı fiziksel ve sosyal çevrenin etkisi hakkında yapılan diğer araştırmalar (Öztütüncü, 1996, Akbağ, 2000, Eryüksel, 1996) araştırmanın bu bulgusunu desteklemektedir.