Bu bölümde, önce araştırmanın amaç, yöntem, bulgu ve yorumlarına ilişkin özet ve sonuçlara yer verilmiş, daha sonra bu alanda yapılabilecek çalışmalara ilişkin öneriler sunulmuştur. özet ve Sonuçlar Bu araştırmanın amacı, üstün yetenekli öğrencilerin genel benlik kavramlarının olumluluk düzeyi ve benlik kavramlarını oluşturan alt boyutların (Akademik Yeterlik, Sosyal Kabul, Atletik Yeterlik, Fiziksel Görünüm, Davranışsal Yönelim, Genel Kendilik Değeri) sınıf ve cinsiyet değişkenine bağlı olarak, normal öğrenciler ile karşılaştırmalı olarak incelenmesidir. Araştırma betimsel bir çalışmadır. Araştırma grubu, 1994-1995 öğretim yılında İnanç Vakfı Lisesi orta 1. ve 2. sınıf düzeylerinde okuyan 62 üstün yetenekli ve Ankara ili belediye sınırları içinde bulunan, alt sosyo -ekonomik düzeyi temsil eden bir ilköğretim okulunun 6. ve 7. sınıf düzeylerinde okuyan 74 normal öğrenciden oluşturmaktadır. Araştırmada; genel benlik kavramının olumluluk düzeyini ölçmede; Piers-Harris Çocuklar için Benlik Kavramı Ölçeği, benlik kavramına İlişkin alt boyutların incelenmesinde ise; Harter Çocuklar için Benlik Algısı ölçeği kullanılmıştır. Genel benlik kavramına ilişkin veriler; araştırma desenine uygun, varyans analizi (MANOVA) ile, benlik kavramını oluşturan alt boyutlara ilişkin veriler ise; araştırma desenine uygun, faktörlerde tekrar ölçümlü varyans analizi (MANOVA) ile çözümlenmiştir.53 Araştırmanın amacına uygun olarak toplanan veriler belirtilen istatistiksel yöntemlerle analiz edildiğinde; 1. Üstün yetenekli öğrenciler ile normal öğrenciler genel benlik kavramları açısından karşılaştırıldığında: Genel benlik kavramlarının olumluluk düzeyleri arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır. Sınıf düzeyleri ve cinsiyet değişkenlerinin de anlamlı farklılıklara yol açmadığı gözlenmiştir. 2. Üstün yetenekli öğrenciler ile normal öğrencilerin benlik kavramlarını oluşturan alt boyutlar karşılaştırıldığında; alt boyut ve sınıf değişkenleri temel etkisi gözlenmiş, cinsiyet değişkenine ilişkin anlamlı farklılık bulunamamıştır. Her iki grubun alt boyut ortalamaları arasında yapılan tukey testi sonucunda, Genel Kendilik Değeri boyutunda öğrencilerin en olumlu benlik kavramına sahip oldukları ve Fiziksel Görünüm, Sosyal Kabul, Atletik Yeterlik boyutlarından alman puanların ortalamaları arasında anlamlı farkların bulunduğu saptanmıştır. Üstün yetenekli öğrencilerin benlik kavramlarını oluşturan alt boyutların kendi içinde karşılaştırılmaları sonucu; en yüksek ortalamanın Genel Kendilik Değerine ait olduğu, Davranışsal Yönelim ve Akademik Yeterlik boyutlarına ait ortalamaların sadece Fiziksel Görünüm ile Atletik Yeterlik boyutlarına ilişkin puanların ortalamalarından anlamlı derecede farklı olduğu bulunmuştur. Normal öğrenciler arasında yapılan benzer analizde ise; en yüksek ortalamanın Genel Kendilik Değeri ve Davranışsal Yönelim boyutlarına, en düşük ortalamanın ise Sosyal Kabul boyutuna ait olduğu görülmektedir. Üstün yetenekli öğrenciler ile normal öğrenciler benlik kavramlarını oluşturan alt boyutlar açısından karşılaştırıldığında; üstün yetenekli öğrencilerin normal öğrencilere oranla sadece Sosyal Kabul boyutunda (p<.01)daha olumlu bir benlik algısına sahip oldukları ; Atletik Yeterlik (p<.01) ve Davranışsal Yönelim (p<.05) boyutlarında ise normal öğrencilerin üstün yeteneklilere oranla daha olumlu bir benlik algısına sahip oldukları bulunmuştur.54 Üstün yetenekli öğrenciler ile normal öğrencilerin benlik kavramlarını oluşturan alt boyutlar sınıf düzeyi değişkeni açısından karşılaştırıldığında; 6 ve 7. sınıf düzeyindeki üstün yetenekli öğrencilerin benlik kavramının alt boyutlarına ilişkin algılarında anlamlı farklılıklar gözlenmezken; normal öğrencilerde 7. sınıf düzeyinde 6. sınıf düzeyine oranla; 6 alt boyuttan 4'ünde (Sosyal Kabul, Fiziksel Görünüm, Davranışsal Yönelim, Genel Kendilik Değeri) olumlu yönde bir değişme olduğu bulunmuştur. Sonuç olarak, üstün yetenekli öğrencilerin benlik kavramları incelendiğinde, genel benlik kavramlarının olumluluk düzeyleri açısından normal öğrencilerle farklılaşmadıkları görülmüş; benlik kavramının alt boyutlarına inildiğinde ise bazı alt boyutlarda üstün yeteneklilerin diğer öğrencilerden farklı özellikler gösterdikleri saptanmıştır. Öneriler Bu kısımda, araştırma bulguları çerçevesinde eğitime, uygulamaya ve ileri araştırmalara yönelik öneriler yer almaktadır. Üstün yetenekli öğrencilere sağlanacak eğitim ve öğretim olanakları ve bu çerçevede Rehberlik Hizmetleri; bu öğrencilerin, yetenekleri, yeterlikleri ve bireysel ayrılıkları göz önüne alınarak hazırlanmalıdır. Üstün yetenekli öğrencilere "Gelişimsel Rehberlik" anlayışı çerçevesinde, yetenekleri doğrultusunda gerçekçi bir benlik kavramı geliştirmelerine olanak sağlayacak hizmetler sunulmalıdır. Üstün yetenekli öğrencilerin eğitimlerinde görev alacak öğretmenlerin; bu bireylerin gereksinimlerine cevap verebilecek nitelikte olmalarına özen gösterilmelidir.