Bu çalışmanın amacı Adnan Menderes Üniversitesi'nde okuyan 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin sağlıklı yaşam konusundaki bilgi, tutum ve davranışlarını belirlemektir. İlk ve son sınıflarda yapılmasının amacı ise üniversite öğrenim sürecinin, sağlıklı yaşam düşünce ve davranışlarına olumlu ya da olumsuz etkilerini saptamaktır. Yöntem: Bu çalışmanın evrenini 2006-2007 eğitim-öğretim yılında Adnan Menderes Üniversitesi fakülte ve yüksek okullarında öğrenim gören 1. ve 4. sınıf öğrencileri oluşturdu. Çalışmaya Tıp, Veteriner, İktisat, Ziraat, Eğitim, Fen-Edebiyat Fakülteleri ile Beden Eğitimi Spor Yüksekokulu, Sağlık Yüksekokulu katıldı. Çalışmaya katılmayı kabul eden fakülte ve yüksek okulların 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin toplam sayısı 2021 idi. Her okulun ilgili sınıflarına bir kez gidildi ve o gün sınıfta bulunan öğrencilere anket uygulandı. Bu şekilde toplam 1400 öğrenciye ulaşıldı. Öğrencilere toplam 44 sorudan oluşan ` Sağlıklı yaşamı değerlendirme anket formu' dağıtıldı. -Gözlem altında anket uygulaması- tekniğiyle öğrencilerin soruları yanıtlamaları sağlandı. Öğrencilere anne eğitimi (5 puan), baba eğitimi (5 puan), annelerinin ev hanımı olup olmaması (2 puan), oturdukları evin kira olup olmaması (2 puan), ailelerinin gelir durumu (5 puan) soruldu. Öğrencilerin sosyoekonomik düzeyleri toplam 19 puan üzerinden belirlendi ve SED gruplaması, Düşük SED (5-8 puan arası), Alt orta SED (9-12 puan arası), Üst orta SED (13-16 puan arası) ve Yüksek SED (17-19 puan arası) şeklinde oluşturuldu. Öğrencilerin fiziksel etkililik düzeylerini belirlemek için toplam 7 sorudan oluşan International Physical Activity Questionnaire (IPAQ) anket formu uygulandı. Öğrencilerin sorulara vermiş oldukları cevaplar değerlendirilerek IPAQ değerlendirme formunda belirtildiği üzere katsayılar ile çarpılarak öğrencinin egzersiz MET değerleri ayrı ayrı bulunmuş ve toplanmıştır. Öğrencilerin beslenme durumları beslenme grupları 6'ya bölünerek (et grubu, baklagiller, süt ve süt ürünleri, sebzeler, meyveler ve ekmek grubu) değerlendirilmiştir. Öğrencilere haftada 1 porsiyondan az, haftada 1-3 porsiyon, haftada 4-6 porsiyon, günde 1 porsiyon, her gün 2-3 porsiyon şeklinde ne sıklıkta tükettikleri sorgulanmıştır. Beslenme Ve Egzersiz Davranış Değişikliği Bilgi Düzeyleri ve evreleri ise Procheska ve Norcross (2001) tarafından belirtilen 4 adet soru ile belirlenilmeye çalışılmıştır. Bulgular: Çalışmamıza katılım %69,3 oranında olmuştur. Öğrencilerin yaşları ortalama 21,1±2,2 (17 - 33 yaş arası) olup %54'ü kız, %46'sı ise erkektir ve %84,8'i çekirdek ailelerden gelmektedir. Öğrencilerimizin anne ve babalarının kültürel durumları incelendiğinde anne ve babaların çoğunlukla ilköğretim mezunu olduğu görülmektedir. Annelerin ¾'ünden fazlasının ev hanımı ve %12,1'inin ise ev dışında çalışmakta olduğu belirlenmiş olup, babaların ise çoğunluğu serbest çalışmakta (%31,6'ü) ya da sağlık çalışanı dışı memurdur (%31,1). Ailelerin sosyoekonomik düzeyleri (SED) göz önüne alındığında Adnan Menderes Üniversitesi 1. ve 4. sınıf öğrencilerinin genel olarak alt orta grup (%55,3) ailelerden geldikleri görülmektedir. Kendileri için harcadıkları parayı yeterli ve kesinlikle yeterli gören öğrencilerin sayısı 559 (%41,8) iken yetersiz ve kesinlikle yetersiz bulanların sayısı 709'dur (%53). Öğrencilerin alkol kullanma durumları incelendiğinde; 4. sınıf öğrencilerinin ve erkek öğrencilerin 1. sınıf ve kız öğrencilere göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha çok alkol kullandıkları ve sosyoekonomik düzey yükseldikçe alkol kullanma alışkanlığının anlamlı ölçüde arttığı görülmektedir (p<0,001). Dördüncü sınıf öğrencileri ile erkek öğrencilerin anlamlı ölçüde daha çok sigara içtikleri, sosyoekonomik düzey yükseldikçe sigara kullanma eğiliminin anlamlı ölçüde arttığı ve parçalanmış aile çocuklarının daha çok sigara içme eğiliminde oldukları saptanmıştır (p<0,001). Erkek öğrenciler kız öğrencilerden anlamlı ölçüde daha çok uyarıcı madde kullanmakta (p<0,001). Kız öğrenciler erkeklere göre anlamlı düzeyde daha sık diş fırçalamakta (p<0,001) ve Dördüncü sınıf öğrencileri 1. sınıf öğrencilerine göre anlamlı ölçüde daha çok uyumaktadırlar (p=0,044). Öğrencilerin et ve süt ürünleri tüketimi SED düzeyi yükseldikçe anlamlı ölçüde artmaktadır (r=0,183 ; p<0,001ve * r=0,113 ; p<0,001). Erkekler, kız öğrencilere göre ve parçalanmış aile çocukları diğer aile tiplerine göre anlamlı ölçüde daha çok fiziksel etkinlik göstermektedirler (sırasıyla p<0,001 ve p=0,048). Öğrencilerin egzersiz ile ilgili davranış değişikliği düzeyleri düzeyleri ise kız öğrencilerin eylem aşamasında diğer cinse göre anlamlı ölçüde daha yüksek oranda bulundukları göstermektedir (p<0,001). Erkek öğrencilerin anlamlı bir şekilde yüksek olarak kızlara göre beslenme düzeylerinde bir değişiklik düşünmediklerini belirlenmiştir (p<0,001). Sonuç: Çalışmamız, genelde alt orta SED grubundan gelen üniversitenin değişik fakülte ve yüksek okullarının 1. ve 4. sınıflarında öğretimlerini sürdüren, kendileri için harcadıkları paranın yeterli olmadığını ve kesinlikle yetersiz olduğunu belirten öğrenciler üzerine uygulanmıştır. Sosyoekonomik düzey düşüklüğü özellikle hayvansal protein alımını azaltmakta ve düşük SED grubu öğrencilerin bu besin maddelerini tüketebilmeleri zorlaşmaktadır. Öğrencilerimizin %25,35'i yeterli aktif değildir. Fiziksel etkinlik açısından ise cinsiyet ve aile tipinin etkili olduğu görülmektedir. Genel olarak kız öğrenciler sağlık durumlarını daha yüksek oranda iyi olarak tanımlamakta ve ağız sağlığına daha fazla önem vermektedirler. Erkek öğrenciler sağlık riski davranışları, sigara ve alkol tüketimi gibi, kız öğrencilere göre daha fazla yapmaktaydılar. Erkeklerin daha fazla oranda fiziksel etkinliklere katıldıkları ve beslenme ile ilgili davranış değişikliği düşünmedikleri görülmekteydi.